Top 6 Bài soạn "Danh từ" (tiếp theo) lớp 6 hay nhất

Danh từ trong tiếng Việt có vai trò quan trọng trong việc đóng góp nên sự giàu đẹp của tiếng Việt. Ở phần trước chúng ta đã tìm hiểu danh từ về đặc điểm cũng như loại danh từ sự vật… Để củng cố thêm kiến thức về phần danh từ, bài học tiếp theo sẽ đi sâu tìm hiểu về đặc điểm và phân loại của danh từ, ôn lại kiến thức cũ, bổ sung và tìm hiểu đúng bản chất về danh từ. Mời các bạn tham khảo một số bài soạn "Danh từ" (tiếp theo) hay nhất mà Toplist đã tổng hợp trong bài viết dưới đây để chuẩn bị tốt nội dung tiết học.

Bài soạn "Danh từ" (tiếp theo) số 4

Bài tập

1. Bài tập 1, trang 109, SGK.

2. Bài tập 2, trang 109 -110, SGK.

3. Bài tập 3, trang 110, SGK.

4. Cho tên các tổ chức, cơ quan, trường học sau :

- phòng giáo dục và đào tạo huyện Từ Liêm

- bộ giáo dục và đào tạo

- nhà xuất bản quân đội nhân dân

- Trường trung học cơ sở trần hưng đạo

Hãy viết hoa tên các cơ quan, trường học đó theo đúng quy tắc đã học.

5. Tại sao cách viết từ tiếng Việt trong câu sau lại khác nhau ?

Em luôn cố gắng học tốt môn Tiếng Việt để sử dụng tiếng Việt ngày một hay hơn.


Gợi ý làm bài

Câu 1. Trước hết, HS tìm các danh từ trong câu rồi phân loại những danh từ tìm được thành hai nhóm :

- Danh từ chung (tên gọi chung của một loại sự vật), ví dụ : ngày xưa, miền,...

- Danh từ riêng (tên gọi riêng của một người, một vật, một địa phương,...), ví dụ : Lạc Việt,...


Câu 2. - Các từ chim, mây, nước, hoa đã được cá thể hoá để chỉ những nhân vật cụ thể.

- Các từ út, cháy vốn không phải là danh từ riêng, nhưng trong các câu b, c, chúng được dùng để chỉ một người và một làng cụ thể.


Câu 3. HS đọc kĩ đoạn thơ đã cho, tìm danh từ riêng ; tốt nhất nên gạch dưới các danh từ riêng trong đoạn, rồi viết hoa các danh từ riêng đã tìm được.

Lưu ý : Có những danh từ chung như bến, cửa khi được ghép thành tên riêng vẫn viết hoa theo quy tắc viết tên riêng. Ví dụ : Bến Hải, cửa Tùng,...


Câu 4. Dựa vào quy tắc đã nêu trong SGK để viết hoa cho đúng. (Tên tổ chức thường là một cụm từ, ta viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ đó.)

HS, trước hết, hãy chia các cụm từ đã cho thành các bộ phận. Ví dụ : trường/ trung học cơ sở/ trần hưng đạo.

Sau đó viết hoa chữ cái đầu tiên của từng bộ phận.

Lưu ý : Trong tên tổ chức có thể có tên người hoặc tên địa lí. Đối với những tên này, ta viết hoa theo quy tắc viết tên người, tên địa lí - viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng. Ví dụ : Trường Trung học cơ sở Trần Hưng Đạo.


Câu 5. Chú ý: Chữ cái đầu của tên môn học phải viết hoa. Ví dụ : môn Vật lí, môn Lịch sử...

Ảnh minh họa (Nguồn internet)
Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài soạn "Danh từ" (tiếp theo) số 6

Câu 1: Dựa vào kiến thức đã học ở bậc Tiểu học, hãy điền các danh từ ở câu trên vào bảng phân loại ở SGK trang 108.

Đọc câu văn sau:

Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.

Trả lời:

– Các danh từ đươc điền vào trong bảng như sau:

Danh từ chung: Vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện.

Danh từ riêng: Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Phù Đổng, Gia Lâm, Hà Nội.


Câu 2: Nhận xét về cách viết các danh từ riêng trong câu trên.

Trả lời:

Trong câu đã dẫn, chữ cái đầu tiên của tất cả các bộ phận tạo thành danh từ riêng (chữ cái đầu tiên của tất cả các tiếng tạo thành danh từ riêng) đều được viết hoa.


Câu 3: Nhắc lại quy tắc viết hoa đã học, cho ví dụ minh hoạ cụ thể.

– Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam.– Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài.– Quy tắc viết hoa tên các cơ quan, tổ chức, các danh hiệu, giải thưởng, huân chương,…

Trả lời:

Quy tắc viết hoa:

Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam: Viết hoa tất cả các chữ cái đầu tiên của tiếng.

Ví dụ: Lê Hoài Nam, Huế, Đà Nẵng…

Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài:

– Nếu là tên người, địa phương Trung Quốc phiên âm qua từ Hán Việt viết hoa tất cả các chữ cái đầu tiên tạo nên tiếng.

Ví dụ: Đặng Tiểu Bình, Bắc Kinh…

– Tên người, tên địa lí phiên âm qua tiếng Việt:

+ Tên người: Chỉ viết hoa những chữ cái đầu tiên của họ, đệm và tên, ví dụ: A-lếch-xan-đrơ Xéc-ghê-ê-vích Pu-skin.

+ Tên địa lí: Chỉ viết hoa chữ cái đầu tiên, giữa các tiếng có thể có hoặc không có gạch nối, ví dụ: Mixixipi, Đanuýp, Vác-sa-va…

Tên các cơ quan, tổ chức, các danh hiệu giải thưởng, huân huy chương: Viết hoa chữ cái dầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này, ví dụ: Liên hợp quốc, Đảng Cộng sản Việt Nam, Đội Thiêu niên…


Luyện tập bài Danh từ tiếp theo trang 109, 110 SGK Văn 6

Bài 1: Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu văn ở bài tập 1.

Trả lời:

– Các danh từ chung: Ngày xưa, miền, đất, nước, thần, nòi, rồng, con trai, tèn.

– Các danh từ riêng: Lạc Việt, Bắc bộ, Long Nữ, Lạc Long Quân.


Bài 2: Các từ được in đậm được đây có phải là danh từ riêng hay không? Vì sao?

a) Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Hoạ Mi đã làm cho tất cả bừng tỉnh giấc.

b) Nàng Út bẽn lẽn dâng lên vua mâm bánh nhỏ.

c) […] Khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng đó về sau gọi là làng Cháy.

Trả lời:

Các từ in đậm:

a) Chim, Mây, Nước, Hoa

b) Út

c) Cháy

Đều là những danh từ riêng vì chúng được dùng để gọi tên riêng của một sự vật cá biệt, duy nhất mà không phải dùng để gọi chung một loại sự vật.


Bài 3: Có bạn chép đoạn thơ trong SGK trang 110 của nhà thơ Tố Hữu mà quên viết hoa một số danh từ riêng. Em hãy viết lại các danh từ riêng ấy cho đúng.

Trả lời:

Đoạn thơ được viết lại như sau:

Ai đi Nam Bộ

Tiền Giang, Hậu Giang

Ai vô Thành phố Hồ Chí Minh rực rỡ tên vàng

Ai về thăm bưng biền Đồng Tháp Việt Bắc Việt Nam mồ ma giặc Pháp Nơi chôn rau cắt rốn của ta!

Ai đi Nam – Ngãi, Bình – Phú, Khánh Hòa

Ai vô Phan Giang, Phan Thiết

Ai lên Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc

Khu Năra dằng dặc khúc ruột miền Trung

Ai về với quê hương ta tha thiết

Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng…

Ai vô đó với đồng bào đồng chí

Nói với Nửa -Việt Nam yêu quý

Rằng nước ta là của chúng ta

Nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa!

Ảnh minh họa (Nguồn internet)
Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài soạn "Danh từ" (tiếp theo) số 3

A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Danh từ chung và danh từ riêng

1.1. Dựa vào những kiến thức đã học ở bậc Tiểu học, hãy điền các danh từ sau vào bảng phân loại:

Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.

Bảng phân loại

Danh từ chung: Công ơn, vua, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện

Danh từ riêng: Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Gia Lâm, Hà Nội


1.2. Nhận xét về cách viết các danh từ riêng trong câu trên.

Danh từ riêng viết hoa, danh từ chung nếu đứng đầu câu thì viết hoa (Vua).


1.3. Nhắc lại các quy tắc viết hoa đã học, cho ví dụ minh họa. Cụ thể:

Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam.
Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài.
Quy tắc viết hoa tên các cơ quan, tổ chức, các danh hiệu, giải thưởng, huân chương…
Trả lời:

Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam ==> Viết hoa tất cả các chữ cái đầu tiên của họ, tên đệm, tên.
Ví dụ: Nguyễn Văn An, Hà Nội, Tiền Giang
Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài ==> Tên người, tên địa lí phiên âm qua tiếng việt chí viết hoa chữ cái đầu tiên cúa họ, đệm, tên (Giữa các tiếng có thế có hoặc không có dấu nối)
Ví dụ: Bắc Kinh, Mát-xcơ-va,Ô-ba-ma...
Quy tắc viết hoa tên các cơ quan, tổ chức, các danh hiệu, giải thưởng, huân chương…==> Tên các cơ quan tổ chức, các danh hiệu, giải thưởng, huân huy chương viết hoa chữ cái đầu tiên của tiếng đầu tiên.
Ví dụ: Trường Trung học cơ sở Quang Trung, Báo Tuổi trẻ…


2. Ghi nhớ

Danh từ chỉ sự vật gồm danh từ chung và danh từ riêng. Danh từ chung là tên gọi một loại sự vật. Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương...
Khi viết danh từ riêng, ta phải viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó. Cụ thể:
Đối với tên người, tên địa lí Việt Nam, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua Hán Việt: Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng.
Đối với tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp, không qua âm Hán Việt: Viết hoa chữ cái dầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó; nếu bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có gạch nối.
Tên riêng của các cơ quan, tổ chức, giải thưởng lớn, danh hiệu, huân chương... thường là một cụm từ. Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viết hoa.


B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: (Trang 109 - SGK Ngữ văn 6 tập 1) Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu sau:

Ngày xưa, / ở / miền / đất / Lạc Việt / cứ / như / bây giờ / là / Bắc Bộ / nước / ta / có 1 một / vị / thần / thuộc / nòi / rồng / con trai / thần / Long Nữ, / tên / là / Lạc Long Quân.

Bài làm:
Danh từ chung: Ngày xưa, miền, đất, nước, thần, nòi, rồng, con trai, tên.
Danh từ riêng: Lạc Việt, Bắc Bộ, Long Nữ, Lạc Long Quân.


Câu 2: (Trang 109 - SGK Ngữ văn 6 tập 1) Các từ in đậm dưới đây có phải là danh từ riêng không? Vì sao?a. Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Họa Mi đã làm cho tất cá bừng tỉnh giấc.(Võ Quảng)b. Nàng Út bẽn lẽn dâng lên vua mâm bảnh nhỏ.(Nàng Út làm bánh ót)c. [...] Khi ngựa thét ra lứa, lứa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng đó về sau gọi là làng Cháy.(Thánh Gióng)
Bài làm:
Các từ: Chim, Mây, Nước, Hoa, hoạ Mi, Út, vốn là danh từ chung - tên gọi một loại sự vật. Nhưng trong câu văn này được dùng để gọi tên riêng của nhân vật nên được dùng như danh từ riêng
Cháy vốn là một động từ nhưng ở trong trường hợp này Cháy -tên làng, là danh từ riêng ==> dùng để gọi tên địa phương.


Câu 3: (Trang 110 - SGK Ngữ văn 6 tập 1) Có bạn chép đoạn thơ sau của nhà thơ Tố Hữu, mà quên viết hoa một số danh từ riêng. Em hãy viết lại các danh từ riêng ấy cho đúng. Muốn sửa lại đúng lỗi của bạn chúng ta cần ghi nhớ quy tắc viết hoa, bài sửa:

Ai đi Nam Bộ

Tiền giang, hậu giang

Ai vô thành phố

Hồ Chí Minhrực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền đồng tháp

Việc Bắc, miền Nam, mồ ma giặc pháp

Nơi chôn rau cắt rốn của ta!

Ai đi Nam - Ngãi, Bình - Phú, khánh hoà

Ai vô phan rang, phan thiết

Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc

Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung

Ai về với quê hương ta tha thiết

Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng

Ai vô đó nói với đồng bào, đồng chí

Nói với Nửa - Việt nam yêu quý

Rằng: nước ta là của chúng ta

Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
Bài làm:
Sửa lại đoạn thơ như sau:

Ai đi Nam Bộ

Tiền Giang, Hậu Giang

Ai vô thành phố

Hồ Chí Minhrực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền Đồng Tháp

Việc Bắc, miền Nam, mồ ma giặc Pháp

Nơi chôn rau cắt rốn của ta!

Ai đi Nam - Ngãi, Bình - Phú, Khánh Hoà

Ai vô Phan Rang, Phan Thiết

Ai lên Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc

Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung

Ai về với quê hương ta tha thiết

Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng

Ai vô đó nói với đồng bào, đồng chí

Nói với nửa - Việt Nam yêu quý

Rằng: nước ta là của chúng ta

Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà!

Ảnh minh họa (Nguồn internet)
Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài soạn "Danh từ" (tiếp theo) số 1

Câu 1 (trang 108 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Danh từ chung: công ơn, vua, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện
Danh từ riêng: Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Gia Lâm, Hà Nội

Câu 2 (trang 108 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Các danh từ riêng được viết hoa.


Câu 3 (trang 109 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1): Quy tắc viết hoa:

  • Tên người, địa lí Việt Nam: viết hoa tất cả các chữ cái đầu: Nguyễn Trãi, Hùng Vương, Hà Nội, ...
  • Tên người, tên địa lí nước ngoài, đã phiên âm Hán Việt: viết hoa như tên người, địa lí Việt Nam: Mao Trạch Đông, Tư Mã Thiên, Bắc Kinh, ...
  • Tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp: viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận hình thành tên đó: Mác-xim Go-rơ-ki, Pa-ri, ...
  • Tên các cơ quan, tổ chức, danh hiệu, giải thưởng, huân chương...: viết hoa chữ cái đầu của từ có tác dụng phân biệt, khu biệt: Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn,...

Luyện tập

Câu 1 (trang 109 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

- Danh từ chung: Ngày xưa, miền, đất, bây giờ, vị thần, nòi, rồng, nước, thần, nòi, rồng, con trai, tên.

- Danh từ riêng: Lạc Việt, Long Nữ, Bắc Bộ, Lạc Long Quân.


Câu 2 (trang 109 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1): Các từ in đậm có phải là danh từ riêng hay không?

a. Có. Vì là tên các nhân vật cụ thể được xem là danh từ riêng.

b. Có. Vì là tên riêng của nhân vật.

c. Có. Vì là tên riêng của một làng.


Câu 3 (trang 110 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Các danh từ riêng bạn đã quên viết hoa: Tiền Giang, Hậu Giang, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Tháp, Pháp, Khánh Hòa, Phan Rang, Phan Thiết, Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc, Trung, Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng, Việt Nam, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Ảnh minh họa (Nguồn internet)
Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài soạn "Danh từ" (tiếp theo) số 2

Phần I: DANH TỪ CHUNG VÀ DANH TỪ RIÊNG

Trả lời câu 1 (trang 108 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Dựa vào kiến thức đã học ở bậc Tiểu học, hãy điền các danh từ ở câu trên vào bảng phân loại:

Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.

BẢNG PHÂN LOẠI

Danh từ chung: vua,…

Danh từ riêng: Hà Nội,…

Lời giải chi tiết:

Các danh từ đươc điền vào trong bảng như sau:

Danh từ chung: vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện.

Danh từ riêng: Hà Nội, Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Phù Đổng, Gia Lâm.


Trả lời câu 2 (trang 108 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Nhận xét về cách viết các danh từ riêng trong câu trên.

Lời giải chi tiết:

Trong câu đã dẫn, chữ cái đầu tiên của tất cả các bộ phận tạo thành danh từ riêng (chữ cái đầu tiên của tất cả các tiếng tạo thành danh từ riêng) đều được viết hoa.


Trả lời câu 3 (trang 109 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Nhắc lại quy tắc viết hoa đã học, cho ví dụ minh hoạ cụ thể.

Lời giải chi tiết:

Quy tắc viết hoa:

- Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam: Viết hoa tất cả các chữ cái đầu tiên của tiếng.

Ví dụ: Lê Hoài Nam, Huế, Đà Nẵng...

- Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài:

- Nếu là tên người, địa phương Trung Quốc phiên âm qua từ Hán Việt viết hoa tất cả các chữ cái đầu tiên tạo nên tiếng.

Ví dụ: Đặng Tiểu Bình, Bắc Kinh...

- Tên người, tên địa lí phiên âm qua tiếng Việt:

+ Tên người: Chỉ viết hoa những chữ cái đầu tiên của họ, đệm và tên, ví dụ: A-lếch-xan-đrơ Xéc-ghê-ê-vích Pu-skin.

+ Tên địa lí: Chỉ viết hoa chữ cái đầu tiên, giữa các tiếng có thể có hoặc không có gạch nối, ví dụ: Mixixipi, Đanuýp, Vác-sa-va...

- Tên các cơ quan, tổ chức, các danh hiệu giải thưởng, huân huy chương: Viết hoa chữ cái dầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này, ví dụ: Liên hợp quốc, Đảng Cộng sản Việt Nam, Đội Thiêu niên...


Phần II: LUYỆN TẬP

Trả lời câu 1 (trang 109 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu văn sau:

Ngày xưa, / ở / miền / đất / Lạc Việt / cứ / như / bây giờ / là / Bắc Bộ / nước / ta, / có / một / vị / thần / thuộc / nòi / rồng, / con trai / thần / Long Nữ, / tên / là / Lạc Long Quân.

(Con Rồng cháu Tiên)

Lời giải chi tiết:

- Các danh từ chung: ngày xưa, miền, đất, nước, thần, nòi, rồng, con trai, tên.

- Các danh từ riêng: Lạc Việt, Bắc bộ, Long Nữ, Lạc Long Quân.


Trả lời câu 2 (trang 109 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Các từ được in đậm được đây có phải là danh từ riêng hay không? Vì sao?

a) Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Hoạ Mi đã làm cho tất cả bừng tỉnh giấc.

b) Nàng Út bẽn lẽn dâng lên vua mâm bánh nhỏ.

c) [...] Khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng đó về sau gọi là làng Cháy.

Lời giải chi tiết:

Các từ in đậm:

a) Chim, Mây, Nước Hoa

b) Út

c) Cháy

Đều là những danh từ riêng vì chúng được dùng để gọi tên riêng của một sự vật cá biệt, duy nhất mà không phải dùng để gọi chung một loại sự vật.


Trả lời câu 3 (trang 110 sgk Ngữ Văn 6 Tập 1):

Có bạn chép đoạn thơ trong SGK- tr.110 SGK Ngữ văn 6 tập 1 của nhà thơ Tố Hữu mà quên viết hoa một số danh từ riêng. Em hãy viết lại các danh từ riêng ấy cho đúng

Lời giải chi tiết:

Đoạn thơ được viết lại như sau:

Ai đi Nam Bộ

Tiền Giang, Hậu Giang

Ai vô thành phố Hồ Chí Minh rực rỡ tên vàng

Ai về thăm bưng biền Đồng Tháp

Việt Bắc Việt Nam mồ ma giặc Pháp

Nơi chôn rau cắt rốn của ta!

Ai đi Nam - Ngãi, Bình - Phú, Khánh Hoà

Ai vô Phan Giang, Phan Thiết

Ai lên Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc

Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung

Ai về với quê hương ta tha thiết

Sông Hương, bến Hải, cửa Tùng...

Ai vô đó với đồng bào đồng chí

Nói với nửa -Việt Nam yêu quý

Rằng nước ta là của chúng ta

Nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà!

Ảnh minh họa (Nguồn internet)
Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bài soạn "Danh từ" (tiếp theo) số 5

I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
Danh từ chỉ sự vật gồm danh từ chung và danh từ riêng. Danh từ chung là tên gọi một loại sự vật. Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương...
Khi viết danh từ riêng, ta phải viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó. Cụ thể:
- Đối với tên người, tên địa lí Việt Nam, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua Hán Việt: Viết hoa chữ cái đầu tiền của mỗi tiếng.
- Đối với tền người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp, không qua ăm Hán Việt: Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó; nếu bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có gạch nối.
• Tên riêng của các cơ quan, tổ chức, giải thưởng lớn, danh hiệu, huân chương... thường là một cụm từ. Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đểu được viết hoa.


II. HƯỚNG DẪN TÌM HIỂU CÂU HỎI

Câu 1.
Điền danh từ trong câu sau vào bảng phân loại
Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiền Vương và lập đền thờ ngay ở Làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
(Thánh Gióng)
BẢNG PHÂN LOẠI
Danh từ chung: Vua, làng, tráng sĩ, xã, huyện, đền thờ, công ơn
Danh từ riêng: Hà Nội, Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Gia Lâm, Phù Đổng


III. HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Câu 1.
Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu sau
Ngày xưa/ở/miền/đất/Lạc Việt/cứ/nhu/bây giờ/là/Bắc Bộ/nước/ta/có/một/vị/thần/thuộc/nòi/rồng/con trai/thần/Long/Nữ/tên/là/Lạc Long Quân/
(Con Rồng, cháu Tiên)
+ Danh từ chung: Ngày xưa, miền, đất, nước, thần, nòi, rồng, con trai, tên.
+ Danh từ riêng: Lạc Việt, Bắc Bộ, Long Nữ, Lạc Long Quân.

Câu 2. Các từ in đậm dưới đây có phải là danh từ riêng không'? Vì sao?
a) Chim, Mây, Nước, và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Hoạ Mi đã làm cho tất cả bừng tỉnh giấc.
(Võ Quảng)
Nàng Út bẽn lẽn dâng lên nhà vua mâm bánh nhỏ.
(Nàng út làm bánh ót)
[...] Khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng đó về sau gọi là làng Cháy.
(Thánh Gióng)
+ Các từ: Chim, Mây, Nước, Hoa, Hoạ Mi, út, vốn là danh từ chung - tên gọi một loại sự vật - nhưng trong trường hợp này lại là danh từ riêng vì được dùng để gọi tên của nhân vật trong truyện.
+ Cháy vốn là một động từ nhưng ở trong trường hợp này là danh từ riêng -> dùng để gọi tên địa phương.

Câu 3. Có bạn chép đoạn thơ sau của nhà thơ TỐ Hữu, mà quên viết hoa một số danh từ riêng. Em hãy viết lại các danh từ rỉểng ấy cho đúng.
Muốn sửa lại đúng lỗi của bạn chúng ta cần ghi nhớ quy tắc viết hoa, bài sửa:
Ai đi Nam Bộ
Tiền Giang, Hậu Giang
Ai vô thành phố
Hồ Chí Minh
rực rỡ tên vàng.
Ai về thăm bưng biền Đồng Tháp Việt Bắc, miền Nam, mồ ma giặc Pháp Nơi chôn rau cắt rốn của ta!
Ai đi Nam - Ngãi, Bình - Phú, Khánh Hoà
Ai vô Phan Rang, Phan Thiết
Ai lên Tây Nguyên, Công Turn, Đắc Lắc
Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung
Ai về với quê hương ta tha thiết
Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng
Ai vô đó nói với đồng bào, đồng chí
Nói với nửa - Việt Nam yêu quý
Rằng: nước ta là của chúng ta
Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà!

Ảnh minh họa (Nguồn internet)
Ảnh minh họa (Nguồn internet)

Bình luận

Có Thể Bạn Quan Tâm ?