“Hoàng tử bé” là một trong những tác phẩm nổi tiếng của nền văn học thế giới. Đoạn trích “Nếu cậu muốn có một người bạn” thuộc chương XXI kể về cuộc gặp gỡ bất ngờ giữa hoàng tử bé và một con cáo trên trái đất. Dưới đây là những Bài soạn Nếu cậu muốn có một người bạn... (Ngữ văn 6 sách KNTT với CS) hay nhất mà Toplist đã sưu tầm và tổng hợp.
Bài soạn tham khảo số 2
Trước khi đọc
1. (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
- Một số từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân: vui vẻ, hạnh phúc, đồng cảm,…
- Điều khiến các em trở thành đôi bạn thân đó chính là sự sẻ chia và thấu cảm lẫn nhau.
2. (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Em và người bạn thân ấy đã làm quen với nhau khi ngồi chung một bàn tại lớp học, cùng nhau giúp đỡ trong học tập,…
Đọc văn bản
Theo dõi (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Những lời đối thoại giữa hoàng tử bé và cáo là giữa hai người xa lạ lần đầu gặp nhau.
Theo dõi (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Từ “cảm hóa” xuất hiện 15 lần trong cuộc đối thoại giữa hoàng tử bé và cáo, từ đầu đến cuối đoạn trích.
Theo dõi (trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Cảm nhận khác nhau của cáo về:
- Những bước chân khác khiến cáo trốn vào lòng đất, còn tiếng bước chân của hoàng tử bé như tiếng nhạc và gọi cáo ra khỏi hang.
- Cánh đồng lúa mì không gợi nhớ gì cho cáo nhưng nếu được cảm hóa thì cáo sẽ nhớ màu tóc của hoàng tử bé vàng óng ả như lúa mì.
Theo dõi (trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Đó là ngồi cách xa nhau, quan sát, không nói gì rồi từ từ ngồi xích lại.
Theo dõi (trang 24 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Vì bông hồng của hoàng tử bé đã cảm hóa cậu.
Theo dõi (trang 24 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
- Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần.
- Chính thời gian mà mình bỏ ra cho bông hồng của mình…
- Mình có trách nhiệm với bông hồng của mình…
Sau khi đọc
Trả lời câu hỏi:
Câu 1 trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Hoàng tử bé đến từ một hành tinh khác vừa đặt chân lên Trái Đất, buồn bã khi phát hiện ra bông hồng của cậu không phải là duy nhất. Lúc đó cáo xuất hiện, đang bị săn đuổi, sợ hãi.
Câu 2 trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Từ “cảm hóa” xuất hiện 15 lần trong đoạn trích.
- Qua những lời giải thích của cáo, em hiểu “cảm hóa” nghĩa là kết nối tình cảm, dành thời gian tìm hiểu nhau, làm thân với nhau.
Câu 3 trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Cáo thiết tha mong được kết bạn với hoàng tử bé vì hoàng tử bé cư xử với cáo rất lịch sử, thân thiện khác với mọi người khác.
Câu 4 trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Nếu được hoàng tử bé “cảm hóa”, cuộc sống của cáo sẽ thay đổi: tiếng bước chân reo vang âm nhạc lôi cáo ra khỏi hang, nhìn cánh đồng lúa mì sẽ thân thương vì màu vàng óng ả như tóc hoàng tử bé.
- Qua đó, em cảm nhận tình bạn sẽ mang sự tươi sáng, ấm áp cho cuộc đời chúng ta.
Câu 5 trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Khi chia tay hoàng tử bé, cáo muốn khóc, đau buồn vì chia xa; màu vàng lúa mì mang đến sự thân thương, ấm áp của tình bạn
- Thế nhưng cáo không hối tiếc về việc kết bạn với hoàng tử bé vì “còn màu lúa mì”, nhờ có tình bạn, cáo không còn cô đơn, không buồn tẻ mà thay vào đó là tỏa sáng, rực rỡ…
Câu 6 trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Hoàng tử bé đã nhắc lại lời nói nào của cáo “để cho nhớ”:
+ Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần..
+ Chính thời gian mà mình bỏ ra cho bông hồng của mình…
+ Mình có trách nhiệm với bông hồng của mình…
- Cảm nhận của em về ý nghĩa của câu nói thấy rõ trái tim với nhìn bằng mắt trần: Con người cần nhìn nhận đánh giá mọi thứ bằng tình yêu, tin tưởng, thấu hiểu.
Câu 7 trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Bài học về cách kết bạn rằng chúng ta cần kiên nhất, thân thiện, dành thời gian cảm hóa lẫn nhau.
Viết kết nối với đọc
Đề bài (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Sau khi cậu ấy đi rồi, tôi vỡ òa bật khóc thật to. Thế là không còn ở bên cạnh tôi nữa. Nhưng không sao, kỉ niệm vẫn còn tồn tại trong tôi. Tuy không gần cậu ý, không được trò chuyện hàng ngày, thế nhưng khi nhìn đồng lúa mì tôi cảm thấy cậu ý. Màu vàng óng ả bay trong làn gió giống như mái tóc cậu ý trong những lúc chạy nhảy. Cảm ơn vì đã đến đây và cảm hóa tôi!
Bài soạn tham khảo số 6
Chuẩn bị bài đọc trước khi học Nếu cậu muốn có một người bạn bộ Kết nối tri thức và cuộc sống
Câu hỏi 1
- Một số tính từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về người bạn thân: vui vẻ, hạnh phúc, gần gũi,...
- Điều khiến em và người bạn đó trẻ nên thân thiết: Cùng giúp đỡ nhau trong học tập, có cùng sở thích ( Xem phim, đọc truyện, vẽ, …)
Câu hỏi 2
- Cách em và người bạn đó đã làm quen với nhau: Là hàng xóm/ Lớn lên cùng nhau/ Học cùng lớp, trường/ Qua một lớp học thêm,....
Trả lời câu hỏi sau khi đọc bài
Soạn nếu cậu muốn có một người bạn (Văn 6):
Câu hỏi 1:
- Hoàng tử bé và Cáo gặp nhau trên Trái Đất.
- Sau khi Hoàng tử bé buồn bã phát hiện ra rằng hóa ra đóa hoa hồng quý giá duy nhất trên hành tinh mình hóa ra lại vô cùng tầm thường và có hàng trăm ngàn bông như thế ở đây.
Câu hỏi 2
- Từ “Cảm hóa” xuất hiện 13 lần trong văn bản.
- Và dựa vào lời giải thích của cáo, em hiểu rằng từ này có nghĩa là làm cho hai người dần dần gần gũi với nhau hơn, trở nên đặc biệt và là duy nhất của nhau trên đời.
Câu hỏi 3
- Cáo mong muốn tha thiết được làm bạn với Hoàng tử bé. Bởi nó cảm thấy chán với cuộc sống đơn điệu đang diễn ra trên Trái đất: Khi cáo săn gà, người lại săn cáo nhưng không ai cảm hóa nó cả.
- Đối với cáo, ban đầu Hoàng tử bé cũng giống như vô vàn những cậu bé khác. Thế nhưng sau khi được cảm hóa thì lại trở nên khác biệt. Mọi chi tiết từ tiếng bước chân, cánh đồng lúa chín vàng,... đều có thể gợi nhớ đến người bạn đó.
Câu hỏi 4
Việc được làm bạn với Hoàng tử bé sẽ khiến cuộc đời cáo được chiếu sáng, thú vị và tuyệt vời hơn. Cáo sẽ tìm được một điều nữa đáng được trân trọng, và cũng nhận được sự yêu thương và trân trọng từ Hoàng tử bé.
Tử đó, giúp em hiểu ra được rằng tình bạn có giá trị và vai trò rất lớn trong cuộc đời mỗi con người. Tình bạn khiến người với người trở nên khác biệt trong mắt nhau, tổ điểm thêm màu sắc khiến thế giới thêm phần thú vị.
Câu hỏi 5
Cáo đã rất đau lòng và buồn bã khi phải chia tay Hoàng tử bé. Thế nhưng nó không hề hối hận vì đã làm bạn với cậu bởi dù không còn được gặp nhau nữa nhưng Hoàng tử bé vẫn giữ vai trò rất quan trọng trong lòng nó. Tình bạn đã khiến cuộc sống Cáo trở nên đặc biệt hơn, vì đến đã cả đống lúa mì cũng trở nên ý nghĩa bởi nó gỡ nhớ đến một phần kí ức tuyệt vời.
Câu hỏi 6:
- Hoàng tử đã nhắc lại câu “Chính thời gian bạn đã bỏ ra….khiến nó trở nên quan trọng đến thế” của cáo. Giống như cáo đã nói, mọi cậu bé và mọi con cáo trên đời này ban đầu đều giống nhau. Thế nhưng chúng dần trở nên khác biệt trong lòng người khác khi được họ đặt thời gian, tâm tư tình cảm vào chăm sóc, phát triển và cảm hóa.
Câu hỏi 7:
- Bài học có ý nghĩa và gần gũi nhất mà cáo đã dạy em là về giá trị của tình bạn. Tình bạn khiến cho cuộc đời mỗi con người trở nên tươi sáng và đặc biệt hơn dù không phải lúc nào cũng được ở bên nhau.
Câu hỏi 8:
- Theo em, cáo là một nhân vật trong truyện bởi vì Hoàng tử bé là một câu chuyện viết cho trẻ em. Trong đó Cáo cũng được nhân hóa, mang những đặc tính vốn có của loài (săn cáo) và mang cả những đặc tính của người (nói chuyện, suy nghĩ,..)
Viết kết nối với đọc bài Nếu cậu muốn có một người bạn ngữ văn 6 mới
Đề: Miêu tả cảm xúc của cáo sau khi từ biệt Hoàng tử bé:
Hướng dẫn viết bài ngữ văn lớp 6
Thật buồn bã và nuối tiếc làm sao khi phải chia tay Hoàng tử bé. Trong hàng trăm ngàn những cậu bé ngoài kia, Hoàng tử đã cảm hóa mình và khiến cậu trong lòng mình trở nên thật đặc biệt. Thế nhưng mình không hề hối hối hận vì điều đó bởi sự xuất hiện của cậu đã khiến cuộc đời này trở nên thú vị và ý nghĩa hơn. Từ nãy, đám lúa mì vàng óng kia sẽ luôn gợi nhắc mình về mái tóc cậu, hình dáng cậu và cả những bài học quý giá mà chúng mình đã cùng học được.
Bài soạn tham khảo số 5
Phần I
Trước khi đọc
Câu 1 (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Em thử nhắm mắt nghĩ về bạn thân và viết lại những từ chỉ cảm xúc của em khi nghĩ về bạn đó.
Lời giải chi tiết:
- Cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân: tự hào, vui vẻ, hạnh phúc.
- Lý do khiến cho em và bạn trở thành đôi bạn thân: em và bạn cùng nhau chơi đùa, có nhiều điểm tương đồng trong tính cách, sở thích.
Câu 2 (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Nhớ lại ngày đầu biết bạn.
Lời giải chi tiết:
Bạn là hàng xóm nhà em nên chúng em chơi thân từ nhỏ, lớn lên chúng em học chung lớp Tiểu học và giờ chung trường cấp hai.
Phần II
Đọc văn bản
Câu 1 (trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn đầu văn bản.
Lời giải chi tiết:
Cáo đã chỉ cho hoàng tử bé cách "cảm hóa" mình:
- "Cảm hóa" là làm cho nhau gần gũi hơn.
- Cáo nói những bước chân khác chỉ khiến nó trốn sâu vào trong lòng đất còn bước chân của hoàng tử bé sẽ khiến nó ra khỏi hang.
- "Trước tiên, bạn ngồi xa mình một chút, như thế, trên cỏ. Mình sẽ liếc nhìn bạn, còn bạn không nói gì cả. Nhưng mỗi ngày, bạn có thể ngồi xích lại gần hơn".
Câu 2 (trang 24 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ chi tiết nói về hai vật này.
Lời giải chi tiết:
Sự khác nhau của hai bông hoa: không ai “cảm hóa” những bông hồng trên Trái đất còn những bông hồng của Hoàng tử bé thì được “cảm hóa” bởi cậu.
Câu 3 (trang 24 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản đoạn này và xem lời nào được nhắc lại.
Lời giải chi tiết:
Hoàng tử bé đã nhắc lại lời của Cáo: "Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần".
Phần III
Sau khi đọc
Câu 1 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
- Tìm hiểu thêm qua việc tìm kiếm tác phẩm này trên internet để biết hoàng tử bé đến từ đâu.
- Chú ý phần đầu đoạn trích để biết họ gặp nhau trong hoàn cảnh nào.
Lời giải chi tiết:
- Hoàng tử bé đến từ một hành tinh khác tới.
- Hoàng tử bé gặp cáo trong hoàn cảnh cậu đang trên đường đi tìm con người.
Câu 2 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc lại đoạn trích và đếm số lần xuất hiện, tìm hiểu tình huống để xác định nghĩa.
Lời giải chi tiết:
- Từ "cảm hóa" xuất hiện 13 lần trong đoạn trích.
- Theo em, “cảm hóa” nghĩa là ta dùng tư tưởng, tình cảm, hành động, sự chân thành của mình để làm cho đối tượng đó thay đổi tốt hơn.
Câu 3 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, chú ý các từ ngữ nói về hoàng tử bé để xác định câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Cáo đã tha thiết mong được làm bạn với hoàng tử bé vì:
+ Hoàng tử bé rất dễ thương, không làm hại cáo mà muốn chơi cùng cáo.
+ Cuộc sống của cáo thật đơn điệu.
+ Cáo cũng nghĩ hoàng tử bé cần có một người bạn và vì thế nó dạy cho hoàng tử bé cách "cảm hóa" nó.
Câu 4 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ và chú ý các chi tiết.
Lời giải chi tiết:
- Nếu được hoàng tử bé "cảm hóa", cuộc sống của cáo sẽ được "chiếu sáng". "Mình sẽ biết thêm một tiếng chân khác hẳn mọi bước chân khác".
- Qua đó, có thể thấy: Tình bạn thật sự chạm đến sự chân thành khi cả hai "cảm hóa" được lẫn nhau, và giúp đối phương trở nên tốt đẹp hơn.
Câu 5 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn cuối và chú ý cảm xúc của cáo.
Lời giải chi tiết:
- Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã không hối hận về việc kết bạn với hoàng tử bé.
- Cáo đã khiến cho hoàng tử bé hiểu tại sao bông hồng lại là duy nhất.
Như cách lý giải của cáo, đối với cậu thì cáo cũng như hàng trăm con cáo khác. Nhưng nếu cậu có thể thấy sự khác biệt của nó giữa hàng ngàn con cáo khác, thì đó mới chính là tình bạn chân thành.
Câu 6 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Đọc toàn văn bản và tìm những lời hoàng tử bé nhắc lại của cáo.
Lời giải chi tiết:
Hoàng tử bé đã nhắc lại những lời của cáo "để cho nhớ": "Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần", "chính thời gian của mình bỏ ra cho bông hồng của mình", "mình có trách nhiệm với bông hồng của mình".
Câu 7 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Chọn bài học có ý nghĩa nhất mà cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé.
Lời giải chi tiết:
- Cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé nhiều bài học về tình bạn.
- Bài học gần gũi nhất đối với em là: sự cảm hóa sẽ làm cho thế giới này tốt đẹp hơn và chúng ta có thêm những người bạn đáng quý.
Câu 8 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phương pháp giải:
Tìm hiểu truyện đồng thoại là gì, từ đó đưa ra câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Theo em, nhân vật cáo là một nhân vật của truyện đồng thoại vì:
+ Là một câu chuyện dành cho thiếu nhi
+ Lấy loài vật làm nhân vật, nhân cách hóa con vật
+ "không thoát ly sinh hoạt thật" của loài cáo
+ Không xa rời cách nhìn theo thói quen của đối tượng độc giả là thiếu nhi.
VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC
Phương pháp giải:
Viết đoạn văn đáp ứng hình thức theo yêu cầu và tưởng tượng để nói về cảm xúc của cáo.
Lời giải chi tiết:
Cáo cứ nhìn theo bóng dáng của hoàng tử bé và phi thuyền của cậu dần biến mất trên thế gian. Cáo ngậm ngùi, chùi đi giọt nước mắt đã rưng rưng. Cáo ngước mãi lên theo hình bóng phi thuyền ấy cho đến khi mất hẳn. Cáo buồn và cáo vẫn nở một nụ cười gượng gạo. Cáo thầm cảm ơn cuộc đời đã đem cho mình một người bạn tuyệt vời như hoàng tử bé, dù là ngắn ngủi. Cho đến khi không còn nhìn thấy bóng dáng phi thuyền nữa, cáo thầm nói "Hãy luôn cảm hóa bông hồng tuyệt đẹp của đời cậu nhé, hoàng tử bé!".
Bài soạn tham khảo số 4
Phần I
Trước khi đọc
Câu 1 (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Hãy ghi lại một số từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân. Điều gì khiến các em trở thành đôi bạn thân?
Phương pháp giải:
Em thử nhắm mắt nghĩ về bạn thân và viết lại những từ chỉ cảm xúc của em khi nghĩ về bạn đó.
Lời giải chi tiết:
- Một số từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân: tự hào, vui vẻ, hạnh phúc.
- Lý do khiến cho em và bạn trở thành đôi bạn thân: em và bạn cùng nhau chơi đùa, có nhiều điểm tương đồng trong tính cách, sở thích. Bạn luôn dành những điều tốt đẹp nhất cho em, nếu em bị điểm kém thì bạn luôn dành lời động viên, an ủi em, khích lệ tinh thần để cả hai cùng cố gắng.
Câu 2 (trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Em và người bạn thân ấy đã làm quen với nhau như thế nào?
Phương pháp giải:
Nhớ lại ngày đầu biết bạn.
Lời giải chi tiết:
Bạn là hàng xóm nhà em nên chúng em chơi thân từ nhỏ, lớn lên chúng em học chung lớp Tiểu học và giờ chung trường cấp hai.
Phần II
Đọc văn bản
Câu 1 (trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cáo đã chỉ cho hoàng tử bé cách "cảm hóa" mình như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn đầu văn bản.
Lời giải chi tiết:
Cáo đã chỉ cho hoàng tủ bé cách "cảm hóa" mình:
- "Cảm hóa" - đó là thứ bị lãng quên lâu lắm rồi. Nó có nghĩa là làm cho nhau gần gũi hơn.
- Cáo nói những bước chân khác chỉ khiến nó trốn sâu vào trong lòng đất còn bước chân của hoàng tử bé sẽ khiến nó ra khỏi hang.
- Đó là điều cần phải rất kiên nhẫn: "Trước tiên, bạn ngồi xa mình một chút, như thế, trên cỏ. Mình sẽ liếc nhìn bạn, còn bạn không nói gì cả. Lời nói là nguồn gốc của mọi sự hiểu lầm. Nhưng mỗi ngày, bạn có thể ngồi xích lại gần hơn".
Câu 2 (trang 24 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Điều gì đã khiến những bông hoa trên Trái đất và bông hồng của hoàng tử bé khác hẳn nhau?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ chi tiết nói về hai vật này.
Lời giải chi tiết:
Những bông hoa trên Trái đất và những bông hoa của Hoàng tử bé khác hẳn nhau vì: không ai "cảm hóa" những bông hồng trên Trái đất còn những bông hồng của Hoàng tử bé thì được “cảm hóa” bởi cậu.
Câu 3 (trang 24 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Hoàng tử bé đã nhắc lại lời nói nào của cáo?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản đoạn này và xem lời nào được nhắc lại.
Lời giải chi tiết:
Hoàng tử bé đã nhắc lại lời của Cáo: "Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần".
Phần III
Sau khi đọc
Câu 1 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Hoàng tử bé đến từ đâu và gặp cáo trong hoàn cảnh nào?
Phương pháp giải:
- Tìm hiểu thêm qua việc tìm kiếm tác phẩm này trên internet để biết hoàng tử bé đến từ đâu.
- Chú ý phần đầu đoạn trích để biết họ gặp nhau trong hoàn cảnh nào.
Lời giải chi tiết:
- Hoàng tử bé đến từ một hành tinh khác tới. Hoàng tử bé đã phiêu lưu tới nhiều hành tinh khác nhau, phát hiện nhiều điều thú vị và nếm trải cả những thất vọng, đau khổ. Cuối cùng, cậu quyết định quay trở về hành tinh của mình với một bông hồng duy nhất.
- Hoàng tử bé gặp cáo trong hoàn cảnh cậu đang trên đường đi tìm con người.
Câu 2 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Từ "cảm hóa" xuất hiện bao nhiêu lần trong đoạn trích? Qua những lời giải thích của cáo, em hiểu "cảm hóa" có nghĩa là gì?
Phương pháp giải:
Đọc lại đoạn trích và đếm số lần xuất hiện, tìm hiểu tình huống để xác định nghĩa.
Lời giải chi tiết:
- Từ "cảm hóa" xuất hiện 15 lần trong đoạn trích.
- Theo em, “cảm hóa” nghĩa là ta dùng tư tưởng, tình cảm, hành động, sự chân thành của mình để trao tặng một đối tượng nào đó, làm cho đối tượng đó thay đổi tốt hơn.
Câu 3 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Điều gì ở hoàng tử bé khiến cáo tha thiết mong được làm bạn với cậu?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, chú ý các từ ngữ nói về hoàng tử bé để xác định câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Cáo đã tha thiết mong được làm bạn với hoàng tử bé vì:
+ Hoàng tử bé rất dễ thương, không làm hại cáo mà muốn chơi cùng cáo.
+ Cuộc sống của cáo thật đơn điệu, "mình săn gà, con người săn mình. Mọi con gà đều giống nhau, mọi con người đều giống nhau. Cho nên mình hơi chán".
+ Cáo cũng nghĩ hoàng tử bé cần có một người bạn và vì thế nó dậy cho hoàng tử bé cách "cảm hóa" nó.
Câu 4 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nếu được hoàng tử bé "cảm hóa", cuộc sống của cáo sẽ thay đổi như thế nào? Qua đó, em cảm nhận được ý nghĩa gì của tình bạn?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ và chú ý các chi tiết.
Lời giải chi tiết:
- Nếu được hoàng tử bé "cảm hóa", cuộc sống của cáo sẽ được "chiếu sáng". "Mình sẽ biết thêm một tiếng chân khác hẳn mọi bước chân khác". Đó là bước chân sẽ gọi cáo ra khỏi hang, như là tiếng nhạc. Màu vàng óng ả của lúa mì sẽ gợi nhớ cho cáo đến mái tóc vàng của hoàng tử bé.
- Qua đó, có thể thấy được ý nghĩa của tình bạn: Tình bạn thật sự chạm đến sự chân thành khi cả hai "cảm hóa" được lẫn nhau, khi cả hai tầm hồn luôn hướng về nhau, và giúp đối phương trở nên tốt đẹp hơn. Tình bạn chính là sự cảm nhận bằng trái tim, nó khiến thế giới của ta tốt đẹp hơn.
Câu 5 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã có những cảm xúc gì? Những cảm xúc ấy có khiến cáo hối hận về việc kết bạn với hoàng tử bé không?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn cuối và chú ý cảm xúc của cáo.
Lời giải chi tiết:
- Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã không hối hận về việc kết bạn với hoàng tử bé.
- Và cáo còn gửi đến Hoàng tử bé bài học trong cuộc sống. Cáo đã khiến cho hoàng tử bé hiểu tại sao bông hồng lại là duy nhất. Như cách lý giải của cáo, đối với cậu thì cáo cũng như hàng trăm con cáo khác. Nhưng nếu cậu có thể thấy sự khác biệt của nó giữa hàng ngàn con cáo khác, thì đó mới chính là tình bạn chân thành. Tình bạn chính là giản dị như vậy.
Câu 6 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Hoàng tử bé đã nhắc lại những lời nào của cáo "để cho nhớ"? Nêu cảm nhận của em về ý nghĩa của một trong những lời nói đó.
Phương pháp giải:
Đọc toàn văn bản và tìm những lời hoàng tử bé nhắc lại của cáo.
Lời giải chi tiết:
Hoàng tử bé đã nhắc lại những lời của cáo "để cho nhớ": "Điều cốt lõi vô hình trong mắt thần", "chính thời gian của mình bỏ ra cho bông hồng của mình", "minh có trách nhiệm với bông hồng của mình".
Câu 7 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé nhiều bài học về tình bạn. Em thấy bài học nào gần gũi và có ý nghĩa nhất với mình?
Phương pháp giải:
Chọn bài học có ý nghĩa nhất mà cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé.
Lời giải chi tiết:
Cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé nhiều bài học về tình bạn. Bài học gần gũi và có ý nghĩa nhất đối với em là: sự cảm hóa sẽ làm cho thế giới này tốt đẹp hơn và chúng ta có thêm những người bạn đáng quý. Bởi vậy hãy dành tặng cho bạn bè chúng ta những tình yêu thương, sự cảm thông, chia sẻ để mỗi người trở nên tốt hơn và tình bạn càng đẹp đẽ, ý nghĩa hơn nữa.
Câu 8 (trang 26 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Theo em, nhân vật cáo có phải là một nhân vật của truyện đồng thoại không? Vì sao.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu truyện đồng thoại là gì, từ đó đưa ra câu trả lời.
Lời giải chi tiết:
- Theo em, nhân vật cáo là một nhân vật của truyện đồng thoại.
- Bởi đây là một câu chuyện dành cho thiếu nhi, nhà văn lấy loài cáo làm nhân vật, nhân cách hóa trên cơ sở "không thoát ly sinh hoạt thật" của loài cáo, đồng thời không xa rời cách nhìn theo thói quen của đối tượng độc giả là thiếu nhi.
VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC
Tưởng tượng và viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) miêu tả cảm xúc của nhân vật cáo sau khi từ biệt hoàng tử bé.
Phương pháp giải:
Viết đoạn văn đáp ứng hình thức theo yêu cầu và tưởng tượng để nói về cảm xúc của cáo.
Lời giải chi tiết:
Cáo cứ nhìn theo bóng dáng của hoàng tử bé và phi thuyền của cậu dần biến mất trên thế gian. Cáo ngậm ngùi, chùi đi giọt nước mắt đã rưng rưng. Cáo ngước mãi lên theo hình bóng phi thuyền ấy cho đến khi mất hẳn. Cáo buồn và cáo vẫn nở một nụ cười gượng gạo. Cáo thầm cảm ơn cuộc đời đã đem cho mình một người bạn tuyệt vời như hoàng tử bé, dù là ngắn ngủi. Cho đến khi không còn nhìn thấy bóng dáng phi thuyền nữa, cáo thầm nói "Hãy luôn cảm hóa bông hồng tuyệt đẹp của đời cậu nhé, hoàng tử bé!".
Bài soạn tham khảo số 1
* Trước khi đọc
Câu 1 (trang 21 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân: yêu mến, gần gũi, thân thiết, ….
- Điều khiến em và bạn trở thành đôi bạn thân là: cùng có chung sở thích, hay giúp đỡ nhau trong học tập, …
Câu 2 (trang 21 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Em và bạn quen nhau khi mới vào lớp 1, ngồi cùng bàn với nhau.
- Hoặc em và bạn gặp nhau trong thư viện của trường, cùng đọc chung một cuốn sách yêu thích.
- Hoặc trên đường về xe em bị hỏng, bạn giúp em đưa xe đến tiệm sửa chữa….
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong bài đọc:
1. Theo dõi: Những lời đối thoại giữa hoàng tử bé và cáo.
+ Xin chào - Xin chào.
+ Mình ở đây,.. dưới cây táo.
+ Bạn là ai? … Bạn dễ thương quá - Mình là cáo.
+ Lại đây chơi với mình đi … Mình buồn quá… - Mình không thể chơi với bạn được… Mình chưa được cảm hóa.
2. Theo dõi: Chú ý từ “cảm hóa” mỗi khi nó xuất hiện.
- Cảm hóa: dùng tình cảm tốt đẹp làm cho một đối tượng nào đó cảm phục mà nghe theo, làm theo, chuyển biến theo hướng tích cực.
3. Theo dõi: Cảm nhận khác nhau của cáo về tiếng những bước chân và về cánh đồng lúa mì.
- Cảm nhận của cáo:
+ Những bước chân khác chỉ khiến mình trốn vào lòng đất. Còn bước chân của bạn sẽ gọi mình ra khỏi hang, như là tiếng nhạc.
+ Lúa mì chả có ích gì cho mình. Những đồng lúa mì chẳng gợi nhớ gì cho mình cả… Nhưng bạn có mái tóc vàng óng…. Lúa mì vàng óng ả sẽ làm mình nhớ đến bạn. Và mình sẽ thấy thích tiếng gió trên đồng lúa mì…
4. Theo dõi: Cáo đã chỉ cho hoàng tử bé cách “cảm hóa” mình như thế nào?
- Cách “cảm hóa”:
+ Cần phải rất kiên nhẫn.
+ Trước tiên bạn ngồi xa mình một chút, như thế, trên cỏ. Mình sẽ liếc nhìn bạn còn bạn thì không nói gì cả. Lời nói là nguồn gốc của mọi sự hiểu lầm. Nhưng mỗi ngày, bạn có thể ngồi xích lại gần hơn.
5. Theo dõi: Điều gì khiến những bông hồng trên Trái Đất và bông hồng của hoàng tử bé khác hẳn nhau?
- Vì những bông hồng trên Trái Đất chẳng ai cảm hóa và cũng chẳng cảm hóa ai.
6. Theo dõi: Hoàng tử bé đã nhắc lại lời nói nào của cáo.
- Hoàng tử bé nhắc lại những lời của cáo:
+ Đấy là bí mật của mình. Rất đơn giản: người ta chỉ thấy rõ với trái tim. Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần.
Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần – hoàng tử bé lặp lại để cho nhớ.
+ Chính thời gian mà bạn bỏ ra cho bông hồng của bạn đã khiến bông hồng của bạn trở nên quan trọng đến thế.
Chính thời gian mà mình bỏ ra cho bông hồng của mình … - Hoàng tử bé lặp lại, để cho nhớ.
+ Bạn có trách nhiệm mãi mãi với những gì bạn đã cảm hóa. Bạn có trách nhiệm với bông hồng của bạn…
Mình có trách nhiệm với bông hồng của mình… - Hoàng tử bé lặp lại, để cho nhớ.
* Sau khi đọc
Nội dung chính:
Đoạn trích thuộc chương XXI kể về cuộc gặp gỡ bất ngờ giữa hoàng tử bé và một con cáo trên Trái Đất. Cuộc gặp gỡ này đã mang đến cho cả hai những món quà quý giá. Qua đó giúp ta cảm nhận được ý nghĩa của tình bạn, có ý thức về trách nhiệm với bạn bè, với những gì mình gắn bó, yêu thương.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Lai lịch của hoàng tử bé và bối cảnh cuộc gặp gỡ giữa cậu với con cáo: Hai nhân vật đều đang cô đơn, buồn bã.
+ Hoàng tử bé từ một hành tinh khác vừa đặt chân tới Trái Đất đã phải đối diện với nỗi thất vọng, đau khổ khi ngỡ rằng bông hồng của cậu không phải là duy nhất;
+ Cáo thì đang bị săn đuổi, sợ hãi, chạy trốn con người, …
Câu 2 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Trong đoạn trích, từ “cảm hóa” xuất hiện 15 lần.
- Qua lời giải thích của cáo:
+ “cảm hóa” là “làm cho gần gũi hơn” : có nghĩa là kết nối tình cảm, là dành thời gian tìm hiểu về nhau, kiên nhẫn làm thân với nhau. (Cần phải rất kiên nhân – con cáo trả lời. – Trước tiên bạn ngồi xa mình một chút, như thế, trên cỏ. Mình sẽ liếc nhìn bạn còn bạn thì không nói gì cả… Nhưng mỗi ngày, bạn có thể ngồi xích lại gần hơn…)
+ Khi chưa cảm hóa nhau, hoàng tử bé và cáo chỉ là những kẻ xa lạ, chẳng cần gì đến nhau (Bạn đối với mình mới chỉ là một cậu bé giống như cả trăm nghìn cậu bé. Và mình không cần đến bạn. Còn bạn cũng chẳng cần gì đến mình.); nhưng khi hoàng tử bé cảm hóa cáo thì “tụi mình sẽ cần đến nhau”, và mỗi người sẽ trở thành “duy nhất trên đời”, ….
→ Ý nghĩa từ “cảm hóa” trong văn cảnh:
+ “cảm hóa” chính là kết bạn, là tạo dựng những mối liên hệ gần gũi, gắn kết tình cảm để biết quan tâm, gắn bó và cần đến nhau.
Câu 3 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Cáo thiết tha mong được kết bạn với hoàng tử bé vì:
+ Hoàng tử bé cư xử với cáo rất lịch sự, thân thiện – khác với nhiều người trên Trái Đất vẫn coi cáo là con vật xấu tính, tinh ranh, gian xảo.
+ Cái nhìn của hoàng tử bé thơ ngây, trong sáng, luôn tin cậy và hướng tới phần đẹp đẽ, tốt lành; không bị giới hạn bởi định kiến, hoài nghi… Cậu nhìn cáo bằng đôi mắt hồn nhiên, đầy thiện cảm: “Bạn là ai? Bạn dễ thương quá”.
Câu 4 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Khi chưa có bạn, cáo sống trong tâm trạng buồn tẻ, quẩn quanh, sợ hãi: “Mình săn gà, con người săn mình. Mọi con gà đều giống nhau, mọi con người đều giống nhau”. Nhìn cánh đồng lúa mì, cáo chỉ thấy “buồn chán”, tiếng bước chân người chỉ khiến cáo “trốn vào lòng đất”… Nhưng nếu được kết bạn với hoàng tử bé, mọi thứ sẽ thay đổi: “tiếng bước chân bạn sẽ vang lên như tiếng nhạc gọi cáo ra khỏi hang”; “cánh đồng lúa mì sẽ hóa thân thương, ấm áp với cái màu vàng óng như màu tóc bạn…”.
→ Tình bạn sẽ khiến cho cuộc đời cáo trở nên tươi sáng, đẹp đẽ, tràn đầy hạnh phúc như thể được chiếu sáng.
- Ý nghĩa của tình bạn: Không có sự gắn bó, niềm yêu thương thì mọi người, mọi vật trong thế giới này sẽ hóa thành nhạt nhẽo, vô nghĩa, “ai cũng giống ai”…
Câu 5 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Cảm xúc của cáo khi chia tay hoàng tử bé:
+ Mình sẽ khóc mất→ buồn bã.
+ Nhưng cáo sẽ không hối tiếc vì nhờ có tình bạn với hoàng tử bé, cáo sẽ không còn cô đơn, không còn thấy đời mình chỉ có buồn tẻ, sợ hãi. Thế giới xung quanh cáo không còn “buồn quá” mà trở nên rực rỡ, tỏa sáng, ấm áp và rộng mở đáng yêu: Lúa mì vàng óng ả sẽ làm mình nhớ đến bạn. Và mình sẽ thấy thích tiếng gió trên đồng lúa mì….
Câu 6 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Hoàng tử bé nhắc lại những lời của cáo:
+ Đấy là bí mật của mình. Rất đơn giản: người ta chỉ thấy rõ với trái tim. Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần.
Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần – hoàng tử bé lặp lại để cho nhớ.
+ Chính thời gian mà bạn bỏ ra cho bông hồng của bạn đã khiến bông hồng của bạn trở nên quan trọng đến thế.
Chính thời gian mà mình bỏ ra cho bông hồng của mình … - Hoàng tử bé lặp lại, để cho nhớ.
+ Bạn có trách nhiệm mãi mãi với những gì bạn đã cảm hóa. Bạn có trách nhiệm với bông hồng của bạn…
Mình có trách nhiệm với bông hồng của mình… - Hoàng tử bé lặp lại, để cho nhớ.
- Câu nói chứa đựng “bí mật” mà cáo dành tặng cho hoàng tử bé sử dụng hình ảnh ẩn dụ và mang ý nghĩa triết lí: Con người cần phải biết nhìn nhận, đánh giá mọi thứ bằng tình yêu và sự tin tưởng, thấu hiểu. Chỉ khi “nhìn bằng trái tim”, con người mới nhận ra và biết trân trọng, gìn giữ những điều đẹp đẽ, quý giá…. Đó cũng là bí mật của tình yêu làm nên sự kết nối giữa con người với con người, con người với vạn vật.
Câu 7 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Cáo chia sẻ nhiều bài học về tình bạn như:
+ Bài học về cách kết bạn: Cần thân thiện, kiên nhẫn, dành thời gian để “cảm hóa” nhau; về ý nghĩa của tình bạn: mang đến cho con người niềm vui, hạnh phúc; khiến cho cuộc sống trở nên phong phú, đẹp đẽ hơn.
+ Bài học về cách nhìn nhận, đánh giá và trách nhiệm đối với bạn bè: biết “thấy rõ với trái tim”, biết quan tâm, lắng nghe, thấu hiểu, chia sẻ, bảo vệ….
Câu 8 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
- Cáo cũng là một nhân vật của truyện đồng thoại vì: nó cũng có cử chỉ, hành động, ngôn ngữ nói năng, cảm xúc, suy nghĩ… giống như con người. Nó vừa mang những đặc tính vốn có của loài cáo lại vừa mang những đặc điểm của con người.
* Viết kết nối với đọc
Bài tập (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 6 Tập 1 - Kết nối tri thức với cuộc sống):
Tưởng tượng và viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) miêu tả cảm xúc của nhân vật cáo sau khi từ biệt hoàng tử bé.
Đoạn văn tham khảo:
Sau khi chia tay hoàng tử bé, cáo không cảm thấy cô đơn và đau khổ bởi nó được nhiều thứ. Cáo không hối tiếc vì nhờ có tình bạn với hoàng tử bé, nó không còn thấy đời mình chỉ có buồn tẻ và sợ hãi như trước kia. Thế giới xung quanh cáo không còn “buồn quá” mà trở nên rực rỡ, tỏa sáng, ấm áp và rộng mở đáng yêu: Bởi hoàng tử bé có mái tóc vàng óng nên lúa mì vàng óng ả sẽ làm cáo nhớ đến cậu. Và nó sẽ thấy thích tiếng gió trên đồng lúa mì….
Bài soạn tham khảo số 3
I. Trước khi đọc
Câu 1. Hãy ghi lại một số từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân. Điều gì khiến các em trở thành đôi bạn thân?
- Một số từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân: yêu mến, tự hào, biết ơn…
- Điều khiến hai người trở thành đôi bạn thân: có cùng sở thích, sự thấu hiểu để đồng cảm và chia sẻ…
Câu 2. Em và người bạn thân ấy đã làm quen với nhau như thế nào?
- Làm quen trong lớp học.
- Sau nhà người bạn đó chơi…
II. Đọc văn bản
1. Cuộc gặp gỡ của hoàng tử bé và con cáo
a. Hoàng tử bé:
- Xuất thân: đến từ một hành tinh khác
- Mục đích đến Trái Đất: tìm kiếm bạn bè và tìm hiểu nhiều điều.
- Tâm trạng trước đó: buồn bã, cô đơn vì không tìm thấy bạn bè.
- Sau khi được cảm hóa: nhận ra ý nghĩa của bông hồng, của những vật đã được cảm hóa hoặc cảm hóa mình.
- Tự căn dặn bản thân: có trách nhiệm với những gì bạn đã cảm hóa.
b. Con cáo:
- Nguồn gốc: đến Trái Đất
- Mục đích: Chưa được cảm hóa, muốn được hoàng tử bé cảm hóa mình.
- Tâm trạng trước đó:
Suy nghĩ về con người: phiền toái (có súng và đi săn), việc được nhất là nuôi gà.
Thấy trên Trái Đất có đủ thứ chuyện.
Buồn bã, chán nản vì chẳng có gì là hoàn hảo cả.
Cảm thấy cuộc sống thật đơn điệu: “Mình săn gà, con người săn mình. Mọi con gà đều giống nhau, mọi con người đều giống nhau. Cho nên mình hơi chán”.
=> Mong muốn được cảm hóa: “Bạn làm ơn hãy cảm hóa mình đi”.
- Sau khi được “cảm hóa”:
Buồn bã: “Mình sẽ khóc mất” khi hoàng tử bé đến lúc phải ra đi.
Nhắc nhở hoàng tử bé phải có trách nhiệm với những gì mình đã cảm hóa.
2. Ý nghĩa của cuộc trò chuyện
- Mối quan hệ giữa cảm hóa và tình bạn:
“Cảm hóa” - đó là thứ bị lãng quên lâu lắm rồi.
Nó có nghĩa là “làm cho gần gũi hơn…”
=> Tình bạn được xây dựng trên cơ sở của “cảm hóa”.
- Cách thức của sự cảm hóa: cần phải kiên nhẫn mỗi ngày, mỗi ngày lặng lẽ xích lại gần vì lời nói là nguồn gốc mọi sự hiểu lầm.
- Ý nghĩa của việc “cảm hóa”:
Với cáo: sẽ được “chiếu sáng”, biết thêm một tiếng chân khác khiến cáo chui ra khỏi hang chứ không còn trốn vào lòng đất. Sau khi được cảm hóa thì lúa mì vốn chẳng có ích gì cho cáo sẽ là thứ gợi đến hoàng tử bé mỗi khi thấy nó. Khi chia tay rất buồn nhưng vẫn có được nhiều thứ.
Với hoàng tử bé: ý nghĩa bông hoa hồng của mình - “đã cảm hóa mình”. Khi thăm lại vườn hồng, cảm thấy bông hoa của mình là duy nhất. Nhận ra những thứ cốt lõi phải được cảm nhận bằng trái tim, trách nhiệm với những gì đã cảm hóa.
3. Trả lời câu hỏi SGK:
- Cáo đã chỉ cho hoàng tử bé cách “cảm hóa” mình như thế nào?
Trước tiên, bạn ngồi xa mình một chút, như thế, trên cỏ. Mình sẽ liếc nhìn bạn, còn bạn không nói gì cả. Lời nói là nguồn gốc của mọi sự hiểu lầm. Nhưng mỗi ngày, bạn có thể ngồi xích lại gần hơn
- Điều gì đã khiến những bông hoa trên Trái Đất và bông hồng của hoàng tử bé khác hẳn nhau?
Không ai “cảm hóa” những bông hồng trên Trái đất đó và những bông hồng đó cũng chẳng “cảm hóa” ai.
Còn bông hoa của hoàng tử bé đã được cậu cảm hóa.
- Hoàng tử bé đã nhắc lại lời nói nào của cáo?
“Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần”, “Chính thời gian mà mình bỏ ra cho bông hồng của mình...”, “Mình có trách nhiệm với bông hồng của mình…”
III. Sau khi đọc
1. Tác giả
- Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri (1900 - 1944) là nhà văn lớn người Pháp.
- Ông là phi công và từng tham gia chiến đấu trong Chiến tranh thế giới thứ hai.
- Hầu hết các tác phẩm của ông lấy đề tài, cảm hứng từ những chuyến bay và cuộc sống của người phi công.
- Ngòi bút của Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri đậm chất trữ tình, trong trẻo, giàu cảm hứng lãng mạn.
- Một số tác phẩm tiêu biểu: Bay đêm, Cõi người ta, Phi công thời chiến, Hoàng tử bé…
2. Tác phẩm
a. Xuất xứ
- Hoàng tử bé được xuất bản lần đầu tiên năm 1943, là tác phẩm nổi tiếng nhất của Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri.
- Tác phẩm từng được bình chọn là tác phẩm văn học hay nhất thế kỉ XX của Pháp, được dịch ra hơn 250 thứ tiếng.
- Đoạn trích "Nếu cậu muốn có một người bạn" thuộc chương XXI kể về cuộc gặp gỡ bất ngờ giữa hoàng tử bé và một con cáo trên trái đất. Nhan đề của đoạn trích do người biên soạn đặt.
b. Tóm tắt Nếu cậu muốn có một người bạn
Khi vừa đến Trái Đất, hoàng tử bé nhìn thấy một vườn hoa hồng và nhận ra rằng ở hành tinh của mình,cậu chỉ có “một bông hoa tầm thường”. Phát hiện này khiến cậu buồn bã, thất vọng, nằm dài tên cỏ và khóc. Đúng lúc đó thì một con cáo xuất hiện. Cáo đã trò chuyện với hoàng tử bé về Trái Đất, và thế nào là cảm hóa. Nó yêu cầu cậu bé hãy cảm hóa mình. Trước khi chia tay, cáo đã giải thích cho cậu nghe đóa hoa của cậu là duy nhất và đặc biệt vì bông hoa đó đã cảm hóa được cậu.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Hoàng tử bé đến từ đâu và gặp cáo trong hoàn cảnh nào?
- Hoàng tử bé đến từ một hành tinh khác.
- Cậu gặp cáo trong hoàn cảnh: đang đi tìm con người.
Câu 2. Từ “cảm hóa” xuất hiện bao nhiêu lần trong đoạn trích? Qua những lời giải thích của cáo, em hiểu “cảm hóa” có nghĩa là gì?
- Từ “cảm hóa” xuất hiện 15 lần trong đoạn trích.
- “Cảm hóa” có nghĩa là làm cho gần gũi hơn, tạo nên những mối quan hệ có ý duy nhất trên đời.
Câu 3. Điều gì ở hoàng tử bé khiến cáo tha thiết mong được làm bạn với cậu?
- Cuộc sống của cáo đơn thật đơn điệu: “Mình săn gà, con người săn mình. Mọi con gà đều giống nhau, mọi con người đều giống nhau. Cho nên mình hơi chán”.
- Cáo cho rằng hoàng tử bé đang đi tìm một người bạn và tìm hiểu nhiều thứ, nên cáo mong hoàng tử bé hãy cảm hóa nó.
Câu 4. Nếu được hoàng tử bé “cảm hóa”, cuộc sống của cáo sẽ thay đổi như thế nào? Qua đó, em cảm nhận được ý nghĩa gì của tình bạn?
- Nếu được hoàng tử bé cảm hóa, cuộc sống của cáo “xem như đã được chiếu sáng”, “Mình sẽ biết thêm một tiếng chân khác hẳn mọi bước chân khác… Còn bước chân của bạn sẽ gọi mình ra khỏi hang, như là tiếng nhạc”, “Lúa mì vàng óng ả sẽ làm mình nhớ đến bạn…”.
- Ý nghĩa của tình bạn: Tình bạn chân thành là khi cả hai “cảm hóa” được lẫn nhau, được cảm nhận bằng trái tim.
Câu 5. Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã có những cảm xúc gì? Những cảm xúc ấy có khiến cáo hối hận về việc kết bạn với hoàng tử bé không?
- Khi chia tay hoàng tử bé, cáo đã cảm thấy buồn bã vì sắp phải chia xa “Mình sẽ khóc mất”.
- Cáo không hối hận về việc kết bạn với hoàng tử bé, vì cáo đã nhận được nhiều thứ.
Câu 6. Hoàng tử bé đã nhắc lại những lời nào của cáo “để cho nhớ”? Nêu cảm nhận của em về ý nghĩa của một trong những lời nói đó.
- Hoàng tử bé đã nhắc lại: “Điều cốt lõi vô hình trong mắt trần”, “Chính thời gian mà mình bỏ ra cho bông hồng của mình...”, “Mình có trách nhiệm với bông hồng của mình…”
- Ý nghĩa: Cần phải có trách nhiệm đối với những gì mình đã cảm hóa.
Câu 7. Cáo đã chia sẻ với hoàng tử bé nhiều bài học về tình bạn. Em thấy bài học nào gần gũi và có ý nghĩa nhất với mình?
Bài học có ý nghĩa gần gũi nhất: Tình bạn được xây dựng dựa trên sự thấu hiểu, kiên nhẫn. Những người bạn có ý nghĩa đặc biệt và duy nhất đối với mỗi người.
Câu 8. Theo em, nhân vật cáo có phải là một nhân vật của truyện đồng thoại không? Vì sao.
- Nhân vật cáo là một nhân vật của truyện đồng thoại.
- Nguyên nhân: Truyện Hoàng tử bé được viết dành cho thiếu nhi, nhà văn đã mượn hình ảnh loài vật để nhân cách hóa nhưng vẫn không thay đổi bản chất của loài cáo (săn gà, ghét con người).
IV. Viết kết nối với đọc
Tưởng tượng và viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) miêu tả cảm xúc của nhân vật cáo sau khi từ biệt hoàng tử bé.
Gợi ý:
- Sau khi hoàng tử bé rời đi, cáo quay lại cánh đồng lúa mì.
- Hành động của cáo: ngồi im lặng, suy nghĩ hoàng tử bé đang làm gì; nhìn cánh đồng lúa mì và nhớ đến mái tóc của hoàng tử bé…
Bài mẫu: Sau khi hoàng tử bé rời đi, cáo trở về cánh đồng lúa mì. Nó ngồi lặng im, vẻ mặt buồn bã. Đôi mắt hướng về phía chân trời. Đến khi nhìn thấy màu vàng của những bông lúa mì, cáo mỉm cười. Nó nhớ đến hoàng tử bé, tưởng tượng ra ngày gặp lại cậu. Khi đó, cáo sẽ tặng cho hoàng tử bé món quà bí mật mà nó đã hứa.
