Giáo sư - Tiến sĩ khoa học Phùng Đắc Cam Sinh năm 1943 là chuyên gia đầu ngành vi sinh lâm sàng Việt Nam, Phó Hiệu Trưởng, Trưởng Khoa Y Dược Đại Học Thành Đô, đạt danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú. Ông là tác giả hàng chục cuốn sách chuyên ngành, gần 100 bài báo trên các tạp chí khoa học Châu Âu và Mỹ. Vì những cống hiến của mình, ông đã dành được những giải thưởng như: Huân chương chống Mỹ Cứu nước hạng Nhì; Huân chương Kháng chiến hạng Ba; Huy chương Vì Sức khỏe Nhân dân; Huy chương Vì Sự nghiệp Khoa học Công nghệ; Giải thưởng Khoa học Công nghệ VIOTEC về sản xuất vaccine Tả ở Việt Nam. Ông là một Nhà khoa học và một Nhà giáo vô cùng tâm huyết với nghề. Ông luôn là một người Thầy mẫu mực được các thế hệ sinh viên kính phục. Song hành với hàng trăm bài báo khoa học, với biết bao công trình nghiên cứu giá trị trên trường quốc tế, là những vần thơ đầy da diết và trữ tình từ thuở đôi mươi. Chúng tôi xin giới thiệu những bài thơ hay của ông.
NHỚ
Sáng ra cơn gió mát lành
Nhớ em một ngày xa cách
Trưa về nắng hanh chênh chếch
Nhớ em nằm dưới nhà tôn
Chiều mưa sóng gầm dữ dội
Thương em xứ ấy đường trơn
Tối về ánh đèn ấm cúng
Thương em – một bóng cô đơn
Em ơi dào dạt yêu thương
Có lúc nào nguôi nỗi nhớ.
Khuya, 3/7/73.
THƯƠNG
Biết là hai chữ thương nhau
Đến khi xa cách nỗi đau xé lòng
Đêm dài một ánh đèn chong
Cô đơn với nửa gối hồng chia đôi
Thương em xứ ấy xa xôi
Một thân đào liễu giữa đời râm ran
Thương em cách núi cách ngàn
ốm đau ai biết, cơ hàn ai hay
Tin em đã đủ tháng ngày
Nắng mưa dày dạn, đắng cay đã từng
Nghĩa tình khắc cốt ghi xương
Phút giây ân ái dễ thường quên nhau ?
Yêu em tuổi nhỏ trí cao
Duyên tình thắm những cánh đào mùa xuân
Tuy xa nhưng cũng như gần.
Chí Phèng, 24 h, 18/6/73.
Về chốn xưa
Anh đưa em về chốn xưa
18 năm rồi
Hôm nay trở lại
Vẫn con đường xanh dưới nắng vàng tê tái
Dẫn ta đi tới nơi ở ngày nào
Đây ngôi trường con học năm nao
Vẫn thế một màu nâu trầm mặc
Con đường sỏi lao xao
Hàng dương xanh mát mắt
Những ngôi nhà khoe màu bảy sắc
Đưa ta về quá khứ êm trôi
Nhà thờ nhấp nhô
Chợ trung tâm bề bộn
Ly cà phê nô nức ngày hè
Dưới chân cầu bệnh viện Huddinge
Anh đưa em ra bến xe
Đi về Masmos
Từ con đường tháp nước
Đến thảm cỏ vàng hoe
Hai bên rừng cây xanh cổ tích
Ngày xưa đi qua
Nhìn lại hôm nay
Thời gian nghiệt ngã
Nhưng chốn xưa nô nức đón ta về
Như người con về lại thăm quê
Nỗi lòng khôn tả.
Flemmingberg tháng 6/2008.
XUÂN QUÊ
Hoa gạo thách thức mặt trời
Giữa cánh đồng lúa xanh thì con gái
Những nụ bàng ngậm nắng mùa xuân đang mê mải
Dệt nên một bức tranh quê
Hoa vải xum xuê
Đợi một ngày chín đỏ
Con chim sâu chuyền cành trước ngõ
Mùa hạ râm ran sắp về
Thiên nhiên không ngừng thay đổi
Lòng ta bao nỗi miên man
Thế sự chuyển vần không kịp
Để ta một phút an nhàn
Người ơi, một mùa xuân gọi
Liệu chăng còn có thờ ơ.
Cảm hứng, 10/4/2007.
TRUNG DU
Trung du miền đất quê nhà
Mà đi biệt mãi nơi xa chửa về
Nhớ nhà thăm thẳm triền đê
Nhớ em nhớ mãi chiều quê hẹn hò
Thương em thương một con đò
Đò ngang vắng khách em chờ tri âm?
Hoa gạo rực lửa bên sông
Hoa ơi có biết nỗi lòng chia ly
Hoa là tinh tuý hương quê
Để hoa thắp lửa đê mê lòng người
Hỡi người xa xứ tôi ơi
Về đây để ấm bờ môi hẹn hò
Về đây làm lại tình xưa
Hỡi em áo thắm như mơ ngày nào.
Cảm hứng cùng bạn thơ về hoa gạo, dịch Covid-19, 20/3/2020.
Tản mạn Xuân Bính Tuất
Khuya rồi một thoáng mùa xuân
Bỗng vui sao lại chợt buồn mênh mang
Vui chưa đến độ đã tàn
Buồn trong sâu lắng tâm can não nề
Xuân về xanh mướt chân đê
Ngã ba sông Đuống vùng quê tuổi già
Cũng giếng nước cũng cây đa
Cổng làng cổ tích, mái nhà thân yêu
Sao ta vẫn rối trăm chiều
Vẫn chưa có được một điều giản đơn
Nào rằng dám tính thiệt hơn
Vấn vương gì nữa con đường cuối thu
Đã qua một thuở âm u
Rừng sâu sốt rét, tù mù tương lai
30 năm một quãng dài
đời người đâu dễ để ai dại khờ
Xuân về chợt tỉnh giấc mơ
Mai sau hay đến bao giờ xuân vui?
Mưa xuân mát dấu chân người
Sương ươn ướt cỏ bầu trời xanh trong
ước gì tuổi bước thong dong
với ta trong một tấm lòng thảnh thơi
Cuộc đời khó lắm ai ơi
Chưa khôn đã dại, dại rồi lại điên
vui chưa át nỗi ưu phiền
Trách ai được chỉ trách duyên phận mình
Cho dù trăm kế mưu sinh
chỉ mong một chút yên bình cỏn con.
Tết Bính Tuất.
XIN CHO
Xin cho một sáng trong lành
Rừng cây trước ngõ mãi xanh bốn mùa
Xin cho một giấc ngủ trưa
Vẳng xa chim hót đung đưa võng tình
Xin cho cơn gió mát lành
Hương ngô từ nước sông xanh thổi về
Xin cho mùi khói đồng quê
Mùi thơm rơm rạ níu về tuổi thơ
Xin cho một thoáng ngẩn ngơ
Để rồi quên lãng vu vơ với đời.
Mùa giáng sinh 2016.
Bạn rừng
Cùng là một thuở Trường Sơn
Chia nhau cục mắm, nắm cơm vắt rừng
Chia cơn sốt rét lạnh run
Quinin đắng miệng, cung đường còn xa
Cùng nhau mắc võng rừng già
Ngồi bên suối đá uống trà quê hương
Cùng leo dốc thẳm mưa trơn
Khe sâu biệt kích rập rờn quanh ta
Máy bay sợ nhất đầm già
Nhưng rồi cũng chẳng làm ta sờn lòng
Một đời ba tháng Trường Sơn
Khắc sâu cốt tuỷ con đường chiến tranh
Con đường một thưở đầu xanh
Dấn vào chẳng quản gập ghềnh chông gai
Sắt son tình bạn không phai
Chung hầm tránh pháo đêm dài miền Đông
Hôm nay bên bếp lửa hồng
Đêm xanh Hà Nội sao lòng bâng khuâng
Bạn rừng một thuở Trường Sơn
Quên sao được một mốc son trong đời.
3/2006.
THƠ
Đừng câm nữa, đừng lặng im như ốc
Hãy về với thơ, với cuộc sống thuở nào
Đời vẫn đẹp như thơ từng rạo rực
Đón xuân về trong muôn nỗi khát khao
Đừng giấu thơ những điều gì đang nghĩ
Hãy coi thơ là bạn để giãi bày
Vốn xưa nay thơ vẫn là tri kỷ
Và cùng ta đi suốt một đời vui.
Băng cốc, đêm 24/1/2008.
ANH VỀ
Nơi em xứ ấy anh về
Rung rinh gió lộng đêm hè trăng treo
đường đi mấy suối mấy đèo
bao nhiêu dốc trải bấy nhiêu nghĩa tình
Nâng niu những kỷ niệm xinh
Hôm nay trước buổi bình minh anh về
Suối rừng reo giữa đêm khuya
Lòng mong nhớ, dưới trăng hè gặp em
đây rồi xứ ấy thân quen
đã từng thao thức bóng đèn cách chia
đây rồi ngày ấy em đi
tóc còn vương mãi tình quê thơm nồng
nơi đây nghĩa nặng trong lòng
chưa quen biết, đã ước mong bao ngày
bây giờ lại ấm vòng tay
võng ru, ru mãi những ngày đôi ta
nghĩa tình đâu ngại đường xa
không cần hỏi chỉ biết là nơi em.
1,2,3,4/10/1974 - Lộc Ninh, Lò Gò.
Atlanta mùa hè năm 2000
Xanh ơi bát ngát là xanh
Rừng cây với suối uốn quanh khu đồi
Nắng như mật rót trên trời
Xe như mắc cửi đường phơi lụa vàng
Nhấp nhô khu phố cao sang
Down-town nhộn nhịp nhà hàng, tiệm ăn
CDC ẩn trong rừng
Với nhiều đồng nghiệp đã từng quen nhau
Con đường khoa học nông sâu
Đều vì sức khoẻ mai sau con người
Nhịp cầu bắc đến muôn nơi
Đổi trao khoa học, chân trời nhân văn
Chia tay không khỏi tần ngần
Tình người ấm giữa màu xanh của trời.
Atlanta, bang Gorgia, tháng 5 năm 2000
MÙA THU VÀ EM
Tặng Quyên
Mùa cốm vào thu
Lá bàng rụng đỏ
Hà Nội ơi
Nơi có em ở đó
Dáng chiều xanh như mặt nước Hồ Gươm
Anh ngẩn ngơ giữa mùa thu Hà Nội
Như ngẩn ngơ trước duyên dáng của em
Hoa lộc vừng những hạt cườm biến ảo
Như đôi mắt em lóng lánh diệu huyền
Anh vẩn vơ buồn khi vắng em
Như gió heo may chợt về buổi sáng
Như đám mây thưa bay bảng lảng
Nhớ em khôn tả giữa chiều thu
Anh lâng lâng theo dòng người phố cổ
Cứ ngỡ ngàng em đi cạnh bên
Đâu giọng nói của em, đâu nụ cười quyến rũ
Anh bâng khuâng nhớ cánh tay mềm
Cơn mưa thu chợt đến rối lòng anh
Lá ướt hơi sương giữa lòng phố cổ
Mùa hương cốm thoảng về cơn gió
Tà áo ai như chiếc lá sen xanh
Ta yêu thu đâu ta có vô tình
Như anh yêu em một đời da diết.
TỰ SỰ
Kiến thức bộn bề, khoa học cao siêu
Ta trí mọn tài hèn sao với tới
Thành công hôm nay là từ bao nhiêu thất bại
Từ mồ hôi và xương máu bạn bè
Ta chỉ là một thằng nhà quê
Mò mẫm
Say mê
Giữa rừng sâu rậm rạp.
Nhân dịp được phong giáo sư 10/2004.
KÝ ỨC THÁNG TƯ
Tháng tư về lại nhớ tháng tư năm ấy
Da diết làm sao
Đẹp làm sao
Ngày đi qua xóm Củi
Nằm võng rừng cao su
Khao khát ngày về
Rồi Củ Chi khói lửa
Qua Trảng Bàng, đường khải hoàn ca
Hai bên đường rực rỡ cờ hoa
Thời ấy chẳng dám ước mơ xa
Chỉ mong một ngày xum họp
Bỗng nhiên đất nước vỡ oà
Sự kiện ngàn năm có một
Anh với em trên cùng một đoàn xe mơ ước
Tiến vào thành phố kiêu sa
Đêm Sài gòn, ngày mang tên thế kỷ
Rạo rực bồi hồi, đất nước sang trang
30 tháng tư dân tộc huy hoàng
nơi có anh và em cùng hội ngộ
tháng tư về đong đầy nỗi nhớ
Đến hôm nay, tháng tư trăn trở
Đất nước chuyển mình bao sự đổi thay.
19/4/2019.
Bánh hòn
Rưng rưng ăn miếng bánh hòn
Càng già càng thấm miếng ngon của đời
Nhớ cha mẹ lúc sinh thời
Mỗi năm tiệc đến mồng mười tháng giêng
Chắt chiu đấu gạo quan tiền
Thương con thương cháu nặn viên bánh hòn
Bánh thơm là vị quê hương
Cùng con đi suốt chặng đường xa quê
Ăn vào nhớ thuở hàn vi
Nhớ đồng lúa nhớ đường về mộng mơ
Đẹp sao quê mẹ ta xưa
Con ngòi uốn khúc đung đưa chân trời
Trống chèo cùng mẹ đưa nôi
Bánh hòn thơm của vị đời ban cho.
19/1/2015.
MƯA
Mưa xuống không buồn
Vì cơn mưa cuốn bụi trần gian
Anh đã tắm trong cơn mưa tươi mát đó
Em về như ngọn gió
Hong khô thịt da anh
Mưa vẫn rơi gió vẫn thổi
Anh ngủ trong một giấc mơ lành
Ngày mai bình minh
Ngày mai sẽ đến
Anh mong một cơn mưa
Rũ hết buồn chinh chiến
để đón gió lành của em đó em ơi!
Khuya 3/7/73, Compongcham, Cam Pu Chia
Tháng tư về
Tặng Phương Anh
Dẫu vẫn nhớ tháng ba đỏ trời hoa gạo
Bâng khuâng mặt nước gió mưa bay
Thì tháng tư lại ập về hối hả
Trên cánh đồng chớm nắng toả hương say
Tháng tư về ngất ngây như lúa thời con gái
Đang lên đòng nức nở mùa yêu
Đàn chim én bay đi đón mùa hè trở lại
Trời xanh hơn như muốn nói bao điều
Tháng tư, tháng chuyển màu hy vọng
Trên môi em thắm đỏ nụ cười duyên
Tình yêu đó ấm một miền mơ ước
Nơi chân trời ánh nắng mới bừng lên
Tháng tư ơi, đong đầy ký ức
Sài Gòn thân yêu, thuở ấy đón ta về
Ngày chiến thắng chẳng bao giờ quên được
Thành phố dạt dào những giây phút say mê.
Long Biên, ngày 14/4/2020
Quê nhà
Anh về với cánh đồng xanh
Với hương hoa bưởi, với nhành hoa lan
Lao xao bên luỹ tre làng
Con ngòi nước chảy quanh năm hững hờ
Nước ngòi tắm mát tuổi thơ
Ca dao mẹ hát đến giờ còn ngân
Xa xa trống giục sân đình
Dân vui mùa hội trúc sinh, yếm đào
Ngõ xưa dẫn lối ta vào
Còn đâu dáng mẹ nao nao mỗi chiều
Đêm trăng cha thả sáo diều
Đếm sao con ước những điều xa xăm
Rộn ràng mùa gặt tháng năm
Óng vàng sân lúa, con tằm nhả tơ
Bên nhà ai đó đang mơ
Bên này có kẻ làm thơ tặng mình
Quê nhà đẹp mãi trúc xinh
Ca dao thấm đậm tâm tình quê ta.
HOA CỎ MAY
Tình người nào dễ của nhau
Cỏ may em nhặt, mối sầu ai mang
Tình người vốn dĩ đa đoan
Lỡ rồi một kiếp hồng nhan nhạt nhoà
Em về tận nẻo trời xa
Cỏ may em gỡ, quê nhà em thương.
Chiều 28/3/2020
MẸ TÔI
Mẹ tôi quê ở Lâm Thao
Làng Tứ Xã, tự đời nào nổi danh
Hát xoan lúng liếng sân đình
Trống vui Trò Trám chao nghiêng đất trời
Mẹ tôi sớm đã mồ côi
Nón mê theo mẹ một đời làm thuê
Dượng không có đất, ở bè
Tôm diu đầm cá chở che tháng ngày
Mẹ không ở được đất này
Qua con sông Cái vì say một người
Bố tôi đã có vợ rồi
Mẹ tôi làm lẽ một đời xót xa
Bố yêu mái tóc thướt tha
Bố yêu ánh mắt mặn mà có duyên
Bố thương số phận truân chuyên
Để thuyền có lái, gái duyên gặp chồng
Mẹ tôi đỡ bước long đong
Có nhà cửa có con bồng cháu mang.
11/5/2012.