Nhiều mẹ bầu khi mang thai cảm thấy nhắc đến món ăn là “buồn nôn”, một số khác thì lại luôn nghĩ đến đồ ăn. Ngoài những bữa chính, bữa ăn vặt với những bà bầu thèm ăn khá quan trọng. Việc chọn lựa món ăn vặt không đúng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe thai kỳ, mẹ bầu có thể bị thừa cân béo phì, hay cơ thể không được cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết… Với danh sách món ăn vặt cho bà bầu tốt cho sức khỏe khi mang thai được liệt kê dưới đây, mẹ bầu sẽ có những món ăn vặt lành mạnh để nhâm nhi mỗi khi thấy thèm ăn mà vẫn đảm bảo không tăng cân quá mức, bổ sung đủ dưỡng chất cho thai kỳ đấy. Các mẹ bầu hãy cùng toplist điểm danh các món ăn vặt cho bà bầu qua danh sách dưới đây nhé.
Nước dừa
Nước dừa được coi là thức uống "vàng" cho bà bầu. Vì nó là loại thức uống tự nhiên mang lại nhiều tác dụng tuyệt vời cho phụ nữ mang thai. Theo kinh nghiệm dân gian, uống nước dừa có tác dụng giúp da bé trắng hồng mịn màng ngay từ trong bụng mẹ. Tuy nhiên, chưa có một nghiên cứu nào chứng minh được điều này. Hầu hết các nhà khoa học cho rằng, màu da được quy định bởi sắc tố melanin có trong da và melanin bị ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố di truyền. Mặc dù vậy, nước dừa vẫn chứa nhiều chất dinh dưỡng, thích hợp với các mẹ trong thời gian mang thai. Uống nước dừa giúp cải thiện tình trạng táo bón và bổ sung nước ối cho mẹ bầu. Ngoài ra trong nước dừa chứa nhiều axit lauric giúp giảm triệu chứng chuột rút và bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh viêm nhiễm.
Mặt khác, bà bầu uống nước dừa sẽ cung cấp nước cho cơ thể. Trong quá trình mang thai, việc bổ sung đủ nước cho cơ thể là điều cực kỳ quan trọng. Do phải đáp ứng nhu cầu tuần hoàn máu của mẹ, duy trì nước ối và tuần hoàn máu cho thai nhi, nhu cầu nước hằng ngày của mẹ bầu cũng tăng lên. Mất nước khi mang thai có thể dẫn đến đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, thậm chí ngất xỉu. Vậy nên, uống nước dừa khi mang thai không chỉ là cách giúp mẹ bầu bổ sung đủ lượng nước cho mà còn giúp bổ sung thêm nước ối. Nước dừa còn giúp các mẹ bổ sung chất điện phân. Ngoài chất lỏng, nước dừa cung cấp chất điện phân cần thiết để giữ cho cơ thể đủ nước như: Canxi, kali, natri và phốt pho. Những chất dinh dưỡng này giúp duy trì huyết áp, cân bằng chất lỏng, điều chỉnh PH và tăng cường hoạt động của các cơ. Tuy nhiên mang thai 3 tháng đầu bạn hạn chế uống dừa vì nó có thể gây sảy thai, 3 tháng giữa tăng cường uống và giảm dần về giai đoạn 3 tháng cuối để đảm bảo tốt cho thai nhi. Nước dừa vào mùa hè được bày bán nhiều ở chợ, quán nước với giá từ 15.000- 30.000 VNĐ/ 1 quả.
Sữa chua
Mẹ bầu thường được bác sĩ khuyên nên bổ sung đủ canxi để hỗ trợ cho sự phát triển của xương, răng của em bé. Và thực phẩm được khuyến khích nên bổ sung hàng ngày, chứa lượng canxi lớn nhất đó là sữa. Ngoài sữa tươi uống hàng ngày thì sữa chua không chỉ giúp mẹ bầu dễ tiêu thụ mà còn mang lại nhiều lợi ích nhất định. Ngoài lượng canxi và protein cao, sữa chua còn mang lại những vi khuẩn có lợi giúp tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể và phòng ngừa nhiều bệnh thường gặp khi mang thai như: Cao huyết áp, táo bón… Sữa chua cung cấp cho cơ thể một lượng lớn các vi khuẩn có lợi (Lactobacillus Acidophilus và Bifido bacterium), giúp bảo vệ hệ tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng. Qua nghiên cứu người ta thấy các vi khuẩn sữa chua có khả năng sống trong ruột người và có lợi cho cơ thể.
Không những thế, có một số vi khuẩn sữa chua còn tạo ra kháng sinh có khả năng diệt các vi khuẩn có hại trong ruột. Ăn sữa chua đều đặn mỗi ngày giúp phòng ngừa bệnh táo bón, trĩ hiệu quả. Các mẹ bầu nghén thường không uống được sữa bầu các mẹ có thể thay bằng sữa chua nhé. Sữa chua kiểm soát cân nặng, làm đẹp da, giúp tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể. Đặc biệt sữa chua rất dễ ăn và bạn có thể mua ở các cửa hàng tạp hóa, siêu thị giá lại rất rẻ. Hoặc các mẹ có thể tự làm để an toàn hơn. Sữa chua thường chỉ có giá 20.000 - 30.000 VNĐ/1 lốc gồm 4 vỉ nhỏ.
Rong biển
Rong biển là một loại thức ăn giàu chất dinh dưỡng và chứa nhiều I ốt, vitamin B2, DHA. Hàm lượng vitamin A trong rong biển cao gấp 2- 3 lần so với cà rốt. Với hàm lượng canxi cao gấp 3 lần so với sữa bò và lượng vitamin B2 cao gấp 4 lần so với trứng… Rong biển có tác dụng điều hòa lượng cholesterol trong máu, ngăn chặn bệnh cao huyết áp và tim mạch. Các nhà khoa học cho biết các chất dinh dưỡng có trong rong biển có tác dụng giúp ngăn ngừa khuyết tật bào thai. Axit align và alignic được tìm thấy trong nhiều loại rong biển, có chức năng ngăn chặn độc tố từ máu mẹ được vận chuyển vào bào thai. Ăn rong biển không chỉ giảm nguy cơ bị ung thư và còn tránh được những khiếm khuyết về di truyền. Do đó ngoài lợi ích của rong biển với sức khỏe bà bầu, rong biển cũng rất tốt cho sức khỏe của thai nhi trong bụng.
Một lợi ích khác của rong biển với sức khỏe bà bầu là: Trong rong biển có chứa vitamin C là chất cần thiết cho sự trao đổi chất của tế bào, thúc đẩy sự hình thành collagen trong cơ thể, giúp ngăn chặn tình trạng chảy máu chân răng- một hiện tượng thường gặp khi mang bầu. Rong biển có chứa nhiều chất dinh dưỡng có tác dụng giúp da khỏe, đẹp và tăng đàn hồi. Nhiều người mẹ chia sẻ một lợi ích của rong biển với sức khỏe bà bầu nữa là khi ăn rong biển, tình trạng mụn trứng cá và rạn da khi mang thai được giảm thiểu rõ rệt. Mặt khác, ăn rong biển cũng giúp cho móng và tóc được khỏe đẹp. Khi ấy, bạn không còn phải lo lắng chuyện dưỡng tóc trong thai kỳ hoặc nguy cơ ảnh hưởng từ thuốc dưỡng tóc đến bé. Các mẹ bầu đừng bỏ qua món ăn này nhé. Rong biển bán nhiều ở siêu thị, các chợ lẻ, giá từ 35.000 - 40.000 VNĐ/1 bịch khoảng 10 miếng.
Yến mạch
Yến mạch là nguồn cung cấp đa dạng các loại vitamin và khoáng chất. Theo tính toán trong 100 g yến mạch có chứa hàm lượng chất dinh dưỡng như sau: Đạm 15g, bột 75g, béo 7g, xơ 3g, Vitamin và khoáng chất, B1 - 0,14mg, B2 - 0,14mg, B6 - 0,17mg, photpho 1,20mg, kẽm 0,59mg, canxi 20,0mg, magie 18,0mg, sắt 1,0mg... Mặt khác, một số mẹ bầu đầu thai kỳ sẽ ăn uống ngon miệng và thèm ăn nhiều món hơn. Tuy nhiên, với một số mẹ thì việc ăn uống lại trở nên khó khăn, nhạt miệng, mất cảm giác hoặc do bị ốm nghén nhiều. Việc này về lâu dài sẽ rất nguy hại cho cả mẹ và thai nhi. Nếu mẹ có dấu hiệu chán ăn, không muốn ăn thì hãy bổ sung ngay nguồn thực phẩm này nhé. Yến mạch có tác dụng chống acid hóa và kích thích ngon miệng cho mẹ bầu rất tốt.
Theo chứng minh, việc cung cấp yến mạch trong thời gian mang bầu có vai trò cân bằng giữa chất béo và chất xơ, giúp cho thai phụ có một chế độ ăn uống hợp lý và bổ sung dưỡng chất đầy đủ. Trong giai đoạn mang thai, sắt và chất xơ đóng vai trò rất quan trọng (mà trong yến mạch có chứa hàm lượng chất xơ cao rất tốt cho mẹ bầu). Với những bà bầu cảm thấy mệt mỏi về vấn đề táo bón, yến mạch sẽ là một giải pháp giúp bạn cải thiện điều này. Các chất kali, phốt pho, canxi, selen là những khoáng chất có nhiều trong yến mạch. Mỗi khoáng chất này sẽ đem đến những lợi ích sức khỏe khác nhau. Nhìn chung, bạn sẽ nhận được những lợi ích như tăng khả năng miễn dịch, tăng cường sức khỏe của xương, đảm bảo sự tăng trưởng và phát triển của bé. Nếu các mẹ không thể ăn nhiều vào bữa chính có thể bổ sung yến mạch vào buổi sáng. Mẹ nào cảm thấy khó ăn có thể trộn vào sữa hoặc bánh quy để ăn cùng nhé. Yến mạch được bán rất nhiều ở các cửa hàng tạp hóa, siêu thị... Giá chỉ từ 150.000 - 300.000 VNĐ.
Trứng luộc
Trứng cung cấp một lượng đáng kể protein có giá trị sinh học cao (loại protein có chứa các acid amin gần giống và cần thiết cho cơ thể người). Ngoài ra, trứng còn có nhiều vitamin A, D, B2, B6, B12, acid folic, cholin, sắt, canxi, phospho, kali, chất béo, nhất là omega 3. Các chất dinh dưỡng trên có chủ yếu ở lòng đỏ, lòng trắng trứng. Các thành phần khoáng chất vitamin, sắt, canxi, magie có thể phân giải các chất gây ung thư. Vì vậy, trứng gà có chứa rất nhiều dưỡng chất mà không phải loại thực phẩm nào cũng có. Những loại dưỡng chất này lại đặc biệt tốt cho cơ thể nhất là phụ nữ mang thai và nó đương nhiên có lợi cho bà bầu và cả thai nhi.
Ngoài ra, những người sắp làm mẹ nên ăn điều độ trứng gà để giảm lượng cholesterol trong máu, tăng cao trí não, tăng cường khả năng ghi nhớ ở trẻ sau này. Một số nghiên cứu khoa học còn cho biết, ăn trứng gà đầy đủ khi mang thai giúp thai nhi có làn da trắng hồng. Trứng luộc kỹ có hàm lượng protein cao. Nếu bạn chỉ thích lòng trắng trứng thì bây giờ là lúc bạn cần ăn cả lòng đỏ. Lòng trắng chứa nhiều protein, còn lòng đỏ có đầy đủ chất dinh dưỡng có giá trị như choline- chất đóng vai trò quan trọng trong não và hệ thần kinh của thai nhi, folate giúp ngăn ngừa dị tật ống thần kinh.
Khoai lang
Khoai lang là món ăn ngon và hầu hết các bà bầu xem đây là món khoái khẩu. Khoai lang rất tốt cho mẹ bầu nhờ rất giàu kali, sắt, vitamin B6… Ngoài ra, lượng vitamin B1, B2 mà khoai lang cung cấp cũng cao hơn từ 3 đến 6 lần so với gạo. Là thực phẩm rất quen thuộc trong đời sống hàng ngày, tuy nhiên không phải ai cũng biết khoai lang từ lâu đã được các chuyên gia dinh dưỡng ưu ái gọi là “thực phẩm cân bằng dưỡng chất”. Bởi nó có giá trị dinh dưỡng khá cao so với nhiều thực phẩm khác.
Đặc biệt nó rất có lợi cho phụ nữ mang thai. Khoai lang là nguồn cung cấp tinh bột, chất xơ, các axit amin quan trọng đối với cơ thể. Do đó ăn khoai lang mỗi ngày cũng là biện pháp rất hay giúp mẹ bầu cung cấp cho cơ thể mình những dưỡng chất quan trọng và cần thiết đấy. Mặt khác, nhiều mẹ khi mang bầu ăn được rất ít cơm vì nghén nặng. Nếu như vậy các bạn nên bổ sung khoai lang vào các bữa ăn nhẹ để đảm bảo cho thai nhi phát triển tốt nhé. Ngoài ra, khoai lang còn có hàm lượng vitamin C, B1 cao và nhiều khoáng chất như: Kẽm, sắt, magie, kali, natri, canxi… Do đó ăn khoai lang mỗi ngày là biện pháp rất hay giúp mẹ bầu cung cấp cho cơ thể mình những dưỡng chất quan trọng và cần thiết. Khoai lang lại rất phổ biến và dễ trồng, giá lại rẻ chỉ từ 15.000 - 30.000 VNĐ/1kg.
Nước mía
Các bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng trong thời gian mang thai các mẹ nên tránh xa đồ uống có ga, cafe... Ngoài nước dừa, nước ép trái cây thì nước mía cũng là sự lựa chọn hoàn hảo cho các mẹ. Vì trong thân cây mía ngoài thành phần cơ bản là các loại đường chiếm khoảng 70%, còn có các chất đạm, chất béo, chất bột, nhiều loại chất khoáng, các vitamin và khoảng gần 30 loại axit hữu cơ tốt cho sức khỏe. Từ kinh nghiệm dân gia kết hợp với nghiên cứu khoa học, các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng mẹ bầu có thể uống nước mía từ những ngày đầu thai kỳ. Nước mía cũng bổ sung một lượng protein cần thiết cho sự phát triển của thai nhi.
Những lúc bạn cảm thấy mệt mỏi và chán nản, một ly nước mía có thể giúp mẹ bầu cản thiện tâm trạng ngay. Lượng đường trong nước mía giúp bổ sung nước và cung cấp một nguồn năng lượng giúp cho cơ thể giảm bớt mệt mỏi, giúp tinh thần mẹ phấn chấn hơn. Tuy nhiên các mẹ lưu ý không nên uống quá nhiều nước mía, nhất là vào buổi sáng vì nước mía có thể gây lạnh bụng và khó tiêu. Ngoài ra bạn không nên uống nhiều vì lượng đường trong nước mía cao có thể khiến mẹ tăng cân khó kiểm soát đấy. Chỉ với 10.000- 15.000 VNĐ là bạn có ngay 1 ly nước mía rồi, và không khó để các mẹ tìm uống nước mía vì nó thường được bán nhiều ở các quán nước ven đường. Nhưng các mẹ nên lựa chọn những quán sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh nhé.
Các loại hạt vỏ cứng
Các loại hạt vỏ cứng được các mẹ rất yêu thích vì nó thường dễ ăn, nhiều chất dinh dưỡng thích hơp cho các mẹ bầu trong giai đoạn nghén. Các loại hạt chứa nhiều chất béo nhưng thành phần chủ yếu là axit không bão hòa nên các mẹ ăn thoải mái không sợ béo phì. Ngoài ra các loại hạt vỏ cứng chứa 15 - 20% albumin và hơn 10 loại axit amin quan trọng cần thiết cho sự phát triển của thai nhi. Phải kể đến như: Hạt dẻ, hạt mac ca, hạt sen, điều...
Đặc biệt hơn cả là hạ óc chó, giúp phụ nữ có thai bổ sung Omega - 3, Vitamin E, phốt pho... Trong hạt óc chó chứa hàm lượng Omega- 3 cao hơn 3 lần trong cá hồi, giúp thúc đẩy sự phát triển đại não của thai nhi và trẻ nhỏ. Nếu các mẹ kiên trì ăn quả óc chó trong suốt thời gian thai kỳ, em bé sinh ra sẽ rất thông minh khỏe mạnh. Ngoài ra, phụ nữ khi ăn quả óc chó sẽ có làn da mịn màng, tươi trẻ, giúp lưu thông mạch máu và chống lão hóa nhé. Bạn có thể tìm mua những loại hạt này trong các siêu thị, cửa hàng dinh dưỡng cho bà bầu hay đặt mua trên mạng ở 1 số trang web. Giá của các loại hạt như óc chó dao động từ 200.000 - 500.000 VNĐ/kg, hạt mắc ca thường là 250.000 - 300.000 VNĐ/kg.
Hoa quả
Hoa quả từ lâu được xem là “thần dược” đối với chị em vì không chỉ thanh mát, ngon ngọt, dễ ăn mà còn có tác dụng làm đẹp và bổ sung chất dinh dưỡng rất tốt. Theo Ths.Bs. Lê Thị Hải (Nguyên Giám đốc Trung tâm dinh dưỡng- Viện dinh dưỡng Quốc Gia): Khi có thai, phụ nữ cần bổ sung rất nhiều vi chất dinh dưỡng, trong đó một số vitamin và khoáng chất có nhiều trong hoa quả. Chính vì thế với người thường đã tốt với bà bầu hoa quả lại càng tốt hơn. Bên cạnh đó, trong hoa quả có rất nhiều chất xơ- một chất giúp ngăn ngừa táo bón hiệu quả, tốt cho bà mẹ trong thời gian mang bầu. Bởi trong quá trình mang thai, cơ thể mẹ có rất nhiều sự thay đổi như thay đổi hormone, cơ thể, chế độ ăn… làm tăng áp lực lên hệ tiêu hóa, gây ra táo bón.
Đặc biệt, không giống các loại thực phẩm khác, hoa quả có ưu thế là không qua chế biến. Chính vì vậy vẫn giữ nguyên được các vitamin và khoáng chất, rất tốt cho phụ nữ trong thời gian mang thai. Đối với các mẹ kén sữa, các bạn có thể bổ sung thêm hoa quả hàng ngày để đảm bảo năng lượng cho mẹ và bé nhé. Một số hoa quả tốt cho mẹ bầu như là: Chuối, cam, táo, cherry, kiwi, bơ... Chuối chứa nhiều kali giúp mẹ bầu hạn chế tình trạng chuột rút. Ngoài ra chuối chứa nhiều vitamin A, B6 giúp giảm triệu chứng nghén trong giai đoạn 3 tháng đầu. Các loại quả còn lại cũng chứa hàm lượng chất xơ, vitamin tốt cho bà bầu. Hoa quả rất tốt, tuy nhiên bạn nên lựa chọn các loại hoa quả tươi, có nguồn gốc rõ ràng để tránh bị ngộ độc khi ăn phải hoa quả ngâm hóa chất nhé. Bạn có thể trồng các loại hoa quả này hoặc mua ở chợ, siêu thị. Giá các loại này dao động từ 15.000 - 100.000 VNĐ/1 kg. Duy chỉ có cherry đắt đỏ hơn vào khoảng 400.000 - 500.000 VNĐ/1 kg.
Salad
Salad từ lâu đã là món ăn quen thuộc trong mỗi bữa cơm gia đình. Những loại rau củ tươi ngon kết hợp với nhau tạo ra loại thực phẩm thanh mát, bổ dưỡng và đặc biệt tốt cho sức khỏe. Với hàm lượng các chất dinh dưỡng cao cùng với nguồn vitamin và khoáng chất dồi dào, việc ăn salad được đông đảo mọi người yêu thích. Và dường như ở mỗi đối tượng, mọi độ tuổi đều thích hợp ăn loại thực phẩm này. Tuy nhiên, bà bầu ăn salad đem lại giá trị dinh dưỡng cao cho cả mẹ và bé.
Trong giai đoạn mang thai, việc bà bầu bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng là điều kiện thiết yếu để thai nhi được bảo vệ và phát triển ổn định. Kết hợp việc lựa chọn một loại nước sốt phù hợp và các loại rau đạt chuẩn sạch sẽ biến món salad trở thành 1 thức ăn ấn tượng với các mẹ bầu. Bởi rau xanh có lợi cho sức khỏe, điều này hẳn mẹ nào cũng thuộc nằm lòng trong đầu. Tuy nhiên, mỗi bữa đều ăn rau xanh đôi lúc có thể khiến bạn nhàm chán. Những lúc như vậy, một tô salad là giải pháp dành cho bạn. Thêm một ít đậu để bổ sung protein cho cơ thể, một ít nho khô thêm chất sắt và kali nhé.
Bánh mì
Nếu mẹ đang băn khoăn có nên ăn bánh mì vào bữa ăn nhẹ hay không, câu trả lời là có nhé. Bởi trong bánh mì chứa một số dưỡng chất cần thiết cho quá trình mang thai như: Cung cấp cho bà bầu lượng canxi lớn (giống như 100g sữa chua) trong khẩu phần 800mg canxi mỗi ngày mà chúng ta cần nạp vào cơ thể. Vì vậy mà ăn bánh mì vào mỗi bữa sáng hay bữa trưa giúp tăng đáng kể các chất cho xương chắc khỏe.
Tuy nhiên các mẹ nên chọn bánh mì kết hợp với sữa đặc thay vì pate, sandwich, vì trong những thực phẩm này chứa nhiều muối. Các mẹ cũng không nên lạm dụng loại thực phẩm này thường xuyên và trong thời gian dài vì nó không đủ cung cấp dưỡng chất cho thời kỳ mang thai. Ngoài bánh mì, bạn cần ăn những thực phẩm khác để cung cấp dinh dưỡng toàn diện cho cơ thể của mẹ và bé. Bánh mì vừa dễ ăn lại rẻ, giá khoảng 2.000 - 5.000 VNĐ/1 ổ, được bán nhiều ở các lò bánh mì, siêu thị, chợ lẻ...
Bắp ngô
Bắp ngô là 1 loại thực phẩm rất quen thuộc với mọi người. Vì nó rất dễ ăn và có giá trị dinh dưỡng cao. Bà bầu ăn bắp ngô trong thai kỳ sẽ bổ sung được rất nhiều vitamin và các loại khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi. Trong thành phần của bắp ngô, nước chiếm 114g trên tổng trọng lượng. Không những thế, bắp ngô còn chứa một lượng folate rất cao. Một chén ngô (hạt) chứa 75.4 mcg (chiếm 19% lượng folate cần thiết cho cơ thể). Ngoài ra, trong ngô còn chứa 1 lượng thiamin rất lớn (Khoảng 24% nhu cầu sử dụng hàng ngày của cơ thể).
Một trong những lợi ích của ngô là giúp cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh, ngăn ngừa táo bón. Vì bắp ngô giàu chất xơ không hòa tan- chất khiến dễ tiểu tiện. Ngoài ra ngô còn giảm dị tật cho thai nhi và tiểu đường cho các mẹ bầu. Bắp ngô cũng giàu vitamin B1 giúp acetylcholine- một chất truyền tín hiệu thần kinh cho não. Nếu cơ thể thiếu vitamin B1 sẽ gây ra tình trạng đầu óc mệt mỏi và giảm trí nhớ, stress- căn bệnh phổ biến khi mang thai. Bắp ngô có thể chế biến ra các món như: Nấu chè, làm xôi bắp... Tuy nhiên, mẹ lưu ý không nên ăn quá nhiều bắp ngô và tốt nhất không ăn khi đói nhé. Bắp ngô rất rẻ chỉ khoảng 20.000- 30.000 VNĐ/1kg (được nhiều ở các vùng nông thôn, chợ lẻ).