Bạn đã bao giờ cảm thấy khó cưỡng lại trước sức hút của những món hàng bày bán trên các cửa hàng hay siêu thị. Để rồi đến khi bước về nhà lại thấy vô cùng hối hận. Dường như bạn đã bị "thôi miên" bởi những người bán hàng bằng một cách thức vô hình nào đó. Dưới đây là một số thủ thuật tâm lý mà các cửa hàng thường sử dụng để ảnh hưởng đến các quyết định của khách hàng, hãy cùng Toplist tìm hiểu nhé.
Sự bố trí mặt hàng khác nhau giữa đầu và cuối siêu thị
Còn ở đầu siêu thị, cũng lại một công thức chung, bánh kẹo, kem đánh răng, dầu gội,... được đặt gần khu vực thanh toán. Tại sao lại như vậy? Bởi những món đồ này rẻ, nhỏ, tiện lợi nên khách hàng không cần suy nghĩ nhiều để quyết định mua nó.
Bố trí những mặt hàng chiến lược bên phải lối đi
Nguyên tắc tương phản
- Đổ nước nóng (khoảng 50-60 độ) vào một chiếc cốc.
- Đổ nước ấm (khoảng 30-40 độ) vào một chiếc cốc khác.
- Đổ nước lạnh (khoảng 10-20 độ) vào chiếc cốc thứ 3.
Sự tương phản này không chỉ thể hiện thông qua nhiệt độ trong ví dụ trên, nguyên tắc này cũng được thể hiện tương tự trong giá cả hay chất lượng của các mặt hàng. Ví dụ, bạn đắn đo trước việc mua một chiếc túi xách với giá 1.000.000 bởi nó quá đắt? Chắc chắn, bạn sẽ có một suy nghĩ khác hơn nhiều nếu người bán hàng đặt bên cạnh đó một chiếc túi xách khác với giá 10.000.000.
Tăng doanh số bán hàng bằng cách loại bỏ dấu hiệu $
Lý giải cho việc này, các nhà nghiên cứu đưa ra giải thích rằng bỏ đi dấu hiệu $ khiến cho giá tiền dễ đọc hơn, đồng thời cũng sẽ tránh khỏi việc "nhắc" cho khách hàng nhớ rằng con số đó không phải là một con số bình thường mà sẽ là số tiền họ phải bỏ ra.
Ảo tưởng (hay sự ưu tiên) đối với sự sang trọng
Một thí nghiệm đã được đặt ra:
- Trường hợp thứ nhất, chai bia được mua từ một cửa hàng tạp hóa xuống cấp.
- Trường hợp thứ hai, vẫn là chai bia đó, được mua từ một khách sạn sang trọng.
Trong thực tế, bạn cũng dễ dàng nhận ra khách hàng thường có sự ưu tiên với những mặt hàng có mẫu mã, bao bì mang lại cảm giác cao cấp và sang trọng hơn, cho dù nó có giá cao hơn và chất lượng tương đương những sản phẩm tương tự.
Cách sử dụng mùi hương, màu sắc và âm thanh trong các siêu thị
Đa số các siêu thị sẽ sắp đặt để mùi hương đầu tiên bạn cảm thấy là mùi bánh mì, mùi hoa. Theo nhiều nghiên cứu, mùi bánh mì hay mùi hoa sẽ khiến cảm giác xa lạ và đề phòng của bạn bị đánh tan. Khi đó, bạn sẽ dễ dàng quên mất chủ định "tiết kiệm" ban đầu của bạn.
Về màu sắc, các siêu thị và cửa hàng sẽ thường trang trí màu ấm để thu hút khách hàng, màu mát mẻ để khiến khách hàng mua hàng nhiều hơn. Về âm nhạc, những bản nhạc nhẹ với giai điệu chậm, đặc biệt là nhạc cổ điển sẽ khiến khách hàng ở lại lâu hơn, mua nhiều hàng hơn, sẵn sàng mua hàng đắt hơn. Ngược lại, âm nhạc quá lớn hoặc quá nhanh sẽ dễ dàng khiến khách hàng muốn bỏ đi.
Chiến thuật tâm lý "dán nhãn", "tạo kẻ thù", "hành động cho một điều cao cả"
- Trong một nghiên cứu tâm lý học, một nhóm người ngẫu nhiên được "dán nhãn" là "tích cực về mặt chính trị", và điều này đã khiến tỷ lệ tham gia bỏ phiếu của họ tăng lên 15%. Hiển nhiên là việc dán nhãn này đã có tác động tích cực tới hành vi của họ. Kinh doanh cũng không nằm ngoại lệ của sự tác động này. Thông qua việc dán nhãn sản phẩm của họ là chỉ dành cho nhóm khách hàng vượt trội hơn người khác một mặt nào đó, họ đã "dán nhãn" một cách gián tiếp lên những khách hàng chọn mua mặt hàng đó. Ví dụ: Một chiếc túi xách được quảng cáo là dành cho những người phụ nữ thanh lịch duyên dáng nhất. Đương nhiên, điều này sẽ có tác động đến khách hàng khi họ mua chiếc túi xách để chứng minh mình là người thanh lịch, duyên dáng.
- Nhà tâm lý xã hội học Henri Tajifel đã từng công bố một nghiên cứu cho thấy con người có xu hướng trung thành với nhóm của họ hơn khi họ có một điều để phân biệt. Bạn có thể nhận ra những cuộc tranh cãi gay gắt giữa người dùng iPhone và người dùng smartphone Samsung, hay cuộc tranh cãi giữa các game thủ DotA 2 và LoL,... Những cuộc tranh cãi này sẽ khiến khách hàng trung thành hơn với sản phẩm yêu thích của họ, và nó thực tế được ngấm ngầm ủng hộ bởi các doanh nghiệp dù họ không bao giờ đưa ra ý định tuyên chiến rõ ràng.
- Vậy còn hành động vì một điều cao cả? Thương hiệu giày Tom's Shoes từng tuyên bố rằng mỗi một đôi giày của họ được bán đi, sẽ có một đôi giày khác tới tay những người nghèo khổ khắp thế giới. Bằng cách tuyên bố rằng mình "hành động vì một điều cao cả", một doanh nghiệp sẽ dễ dàng có được thiện cảm từ những khách hàng mới, và lòng trung thành từ khách hàng quen thuộc.
Con số 9 kỳ diệu
Tuy nhiên, bằng những nghiên cứu nghiêm túc, các chuyên gia đã chứng minh rằng các đơn giá có kết thúc hoặc gần kết thúc bằng con số 9 có tác động tăng doanh số bán hàng tới 24% so với các đơn giá làm tròn số.
Và bạn có biết Steve Jobs đã thuyết phục mọi người trả tiền cho những bài nhạc đã từng miễn phí như cách nào không? Ông đã bắt đầu với việc thu phí 99 cent.
Nếu không tin điều này, bạn có thể tự kiểm chứng bằng việc xem xét số lượng các đơn giá có số 9 ở các siêu thị hay cửa hàng lớn. Số lượng các mặt hàng này sẽ làm bạn ngạc nhiên đấy.
Những sắp xếp nhỏ khác trong siêu thị
Bên cạnh đó, còn nhiều sự sắp đặt khác như sắp đặt về giá cả, 10 hộp ngũ cốc giá 10 USD. Cách đặt đặt giá này có thể khiến cho khách hàng mua nhiều hơn bình thường.
Tạo cảm giác về một mặt hàng khan hiếm: Một số món hàng có thể được gắn kèm thông báo về việc mỗi khách hàng chỉ được mua một số lượng nhất định. Thông báo này khiến khách hàng nghĩ rằng mặt hàng này chỉ có số lượng giới hạn, khiến họ sợ bỏ lỡ cơ hội mua món hàng này và mua ngay lập tức.
Thay đổi bố trí các gian hàng thường xuyên. Việc này tốn kém khá nhiều thời gian và công sức của các siêu thị. Và vì thế, nó không phải là không có mục đích. Việc thay đổi bố trí các gian hàng đó khiến cho các khách quen không thể xác định được vị trí chính xác các món hàng mình cần mua. Khi đó, họ buộc phải dành thời gian tìm những món đồ đó. Và trong khoảng thời gian đó, ai dám đảm bảo họ sẽ không thể bị thu hút bởi một mặt hàng "bắt mắt" nào khác nữa?
Thiết kế lối đi ngược chiều kim đồng hồ
Khuyến mại bằng cách tặng thêm, không giảm giá
Theo một nghiên cứu của Đại học Minnesota, các gói khuyến mại tặng thêm 60% khối lượng sản phẩm bán được nhiều hơn 71% so với gói khuyến mại giảm giá 40%. Lý giải cho việc này, các nhà nghiên cứu cho rằng theo trực giác, khuyến mại tăng 60% khối lượng sản phẩm trông có vẻ có lợi hơn giảm giá 40%. Mặc dù, theo tính toán cụ thể về toán học, gói giảm giá 40% mới là gói khuyến mại có lợi cho khách hàng.
Bên cạnh đó, giảm giá thực tế có thể gây ra tác dụng tâm lý tiêu cực đến khách hàng, có thể khiến họ nghĩ rằng sản phẩm chất lượng có vấn đề nên mới giảm giá. Ngoài ra, khi kết thúc khuyến mại và không giảm giá nữa sẽ khiến khách hàng nảy sinh tâm lý bực bội còn việc ngừng tặng thêm sản phẩm khi hết khuyến mại thì không như vậy.
Một con số kỳ diệu khác với chính sách giảm giá
- Nếu giá gốc sản phẩm nhỏ hơn 100 đơn vị tiền tệ, thông báo giảm giá sẽ được đặt dưới dạng phần trăm.
- Nếu giá gốc sản phẩm lớn hơn 100 đơn vị tiền tệ, thông báo giảm giá sẽ được đặt dưới dạng con số tiền cụ thể.
Một con chuột máy tính có giá 35 USD, niêm yết giảm giá 10% sẽ có tác dụng mạnh hơn là niêm yết con số 3,5 USD.
Một chiếc laptop với giá 1500 USD, niêm yết giảm giá 150 USD sẽ có tác dụng mạnh hơn niêm yết giảm 10%.
Kích thước xe đẩy trong siêu thị
Điều này nghe qua có vẻ vô lý, nhưng bạn hãy nghĩ lại, có bao giờ bạn rơi vào hoàn cảnh đẩy chiếc xe với vài món hàng rẻ tiền lèo tèo trong xe, trong khi xung quanh mọi người đang chờ tính tiền với một xe đầy hàng hóa. Khi đó bạn sẽ nảy sinh tâm lý ngại ngùng, bạn sẽ nghĩ đến việc mua thêm vài món hàng ngay lúc đó, hoặc ít nhất cũng sẽ mua nhiều hàng hơn vào lần đi siêu thị tiếp theo.
"Giá mồi", "sản phẩm mồi" với tác dụng thần kỳ
Phương án 1: Đăng ký đọc online, giá 59 USD
Phương án 2: Mua bản giấy in, giá 125 USD
Phương án 3: Vừa nhận bản in, vừa đọc trực tuyến với giá 125 USD
Kết quả, 84% chọn phương án thứ 3, 16% chọn phương án thứ 1. Không ai chọn phương án thứ 2. Đến đây, bạn có thể cho rằng phương án thứ 2 là vô dụng.
Sau đó, ông bỏ qua phương án "vô dụng" - phương án thứ 2, và tiến hành lựa chọn lại. Lần này, kết quả thay đổi hoàn toàn. 68% lựa chọn phương án 1, 32% lựa chọn phương án 3.
Như vậy, bạn đã thấy rằng phương án tưởng như vô dụng đã có ảnh hưởng rất lớn đến lựa chọn mua hàng của mọi người. Lý do này là bởi chúng ta thường cảm thấy khó khăn khi so sánh hai lựa chọn hoàn toàn khác nhau, nhưng với những lựa chọn có sự tương đồng nhất định (giá cả), chúng ta sẽ dễ lựa chọn hơn.
Vì vậy, nếu bạn là một người kinh doanh và muốn tăng doanh số bán một mặt hàng nào đó, hãy thêm một sản phẩm với một hoặc vài nét tương đồng rõ nét với sản phẩm bạn muốn bán nhưng kém hơn sản phẩm đó, bạn sẽ hài lòng với hiệu quả đạt được đấy.
Font chữ của đơn giá cũng là một yếu tố tiên quyết
Lý giải cho điều này, các nhà khoa học giải thích rằng cường độ vật lý có liên quan đến độ lớn của con số do tâm trí của con người. Vì vậy, giảm kích thước font chữ của đơn giá sẽ có tác dụng tích cực đến doanh số bán mặt hàng đó.
Đa số người bán hàng không biết đến điều này. Và vì vậy, họ đi ngược lại quy tắc này bằng việc cố gắng in giá thật to và đậm với suy nghĩ một đơn giá như vậy sẽ dễ đọc hơn. Kết quả là doanh số bán hàng sụt giảm nghiêm trọng mà họ không thể lý giải vì sao.
Khả năng kỳ diệu của chữ nhanh
Vì vậy, những quảng cáo với chữ "nhanh" như "sản phẩm tác dụng nhanh", "giải quyết vấn đề nhanh", "dịch vụ giao hàng nhanh",... chắc chắn sẽ khiến khách hàng "nhanh" chú ý đến và giúp tăng doanh số bán hàng.
Tác dụng tâm lý của một đơn giá cũ
Chắc hẳn bạn đã không ít lần thấy một đơn giá với giá cũ được gạch bỏ để làm “nổi bật” giá mới. Không cần phải bàn cãi gì nhiều về tác dụng của biện pháp này, hiệu ứng tâm lý của khách hàng khi so sánh giữa giá mới mua và một giá cũ cao hơn sẽ có một tác dụng "kích thích" hoàn hảo khiến cho khách hàng nảy sinh ý định mua món hàng được bày bán ngay lập tức.
Chưa hết, chuyện gì xảy ra khi kết hợp biện pháp này với con số 9 kỳ diệu? Một đơn giá như vậy còn đạt hiệu ứng trên cả tuyệt vời với tác động mạnh nhất.
Cung cấp những lựa chọn với giá cả khác nhau
- Ban đầu, bán hai loại bia: bia ngon 2,5 USD, bia rẻ hơn giá 1,8 USD. Với hai loại bia này, 80% khách hàng chọn loại bia 2,5 USD.
- Tiếp theo, họ thêm vào loại bia thứ ba: bia siêu rẻ giá 1,6 USD. Đến đây, 80% mua bia 1,8 USD, 20% mua bia 2,5 USD, không ai chọn loại bia siêu rẻ.
- Cuối cùng, họ bỏ loại bia siêu rẻ (1,6 USD) và thêm vào một loại bia siêu ngon với giá 3,4 USD. Với những lựa chọn này, hầu hết mọi người mua bia 2,5 USD, một số ít mua bia 1,8 USD và 10% mua bia 3,4 USD.
Khiến khách hàng không thể so sánh
Bài học ở đây là khi bạn có một sản phẩm mới lạ, hãy tránh để lộ quá nhiều thông tin tham khảo hay so sánh về sản phẩm đó cho khách hàng của bạn, bằng cách đó, khách hàng có thể sẽ chấp nhận bất kỳ mức giá nào bạn muốn.
Tuy nhiên, bạn sẽ cần tăng cường tham chiếu cho khách hàng trong trường hợp lợi thế của bạn là giá rẻ hơn so với các đối thủ cạnh tranh.
Nhấn mạnh đến các sản phẩm có giá thấp nhất trong các sản phẩm đang bán
"Xin lỗi anh/chị, điện thoại X của chúng em vừa hết hàng, ở đây chúng em còn loại điện thoại khác với giá cao hơn một chút.".
Rồi sau khi nghe thuyết phục một hồi, bạn đã mua chiếc điện thoại dù ban đầu có ý định đến để mua chiếc điện thoại rẻ nhất. Vì vậy chiếc điện thoại với giá rẻ nhất được nhấn mạnh kia chính là mồi dẫn dụ khách hàng đến với siêu thị của họ.