Top 10 Câu hỏi về Sao Mộc mà trẻ em hay hỏi nhất và cách trả lời khoa học

Nói với bé: Nếu nhắc tới vành đai xung quanh hành tinh, người ta thường nghĩa ngay đến sao Thổ. Nhưng sự thật là cả sao Mộc lẫn sao Thiên Vương cũng có vành đai riêng. Sao Mộc là hành tinh thứ 3 được phát hiện điều này do vành đai của nó rất mờ nhạt và rất khó để quan sát. Vài đai này chia ra thành 3 vành đai nhỏ hơn gồm phân đoạn được gọi là Halo nằm trong cùng, vòng chính nằm ở giữa và vòng ngoài.

Bạn cần biết rằng: Xung quanh Sao Mộc có một hệ thống các vành đai gọi là vành đai Sao Mộc. Đây là hệ thống vành đai thứ ba trong Hệ Mặt Trời được khám phá, sau vành đai của Sao Thổ và Sao Thiên Vương. Các quan sát vành đai từ mặt đất đòi hỏi những kính thiên văn lớn nhất mới có thể phân giải được chúng. Hệ thống vành đai Mộc Tinh thưa thớt và chứa chủ yếu là bụi. Nó có bốn vành đai chủ yếu: một vòng xuyến dày chứa các hạt nằm trong cùng gọi là "vành đai hào quang"; nó tương đối sáng, một "vành đai chính" cực mỏng; và hai vành ngoài, dày và mờ hơn phía bên ngoài gọi là "vành vải mỏng", mà vật liệu trong chúng chủ yếu do hai vệ tinh cung cấp: Amalthea và Thebe.

Nói với bé: Sao Mộc rất to con nhé! Sao Mộc được xem là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt trời của chúng ta. Về khối lượng, sao Mộc nặng hơn Trái Đất 318 lần và có một sự thật là khối lượng của Sao Mộc gấp 2 lần rưỡi tổng khối lượng của các hành tinh còn lại trong hệ mặt trời cộng lại.

Bạn cần biết rằng: Sao Mộc được xem là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt trời của chúng ta. Mộc tinh là một hành tinh khí khổng lồ, chứa chủ yếu là khí hiđrô và heli. Lớp khí quyển ngoài cùng hiện lên với nhiều dải mây ở những độ cao khác nhau, do kết quả của hiện tượng nhiễu loạn khí động và tương tác với những cơn bão tại biên. Tuy nhiên, nếu Sao Mộc sở hữu địa khối lớn hơn, hình dạng của nó sẽ trở nên nhỏ bé hơn. Lí do là vì nếu thêm khối lượng, mật độ vật chất trong nó sẽ dày đặc hơn và các lực tương tác sẽ tự kéo các vật chất này về nhau, dẫn tới hành tinh sẽ bị co lại. Theo ước tính, khối lượng của sao Mộc có thể tăng thêm 4 lần mà không bị co lại, nếu vượt quá giới hạn này, nó sẽ có sự thay đổi về kích thước.

Nói với bé: Sao Mộc là hành tinh lớn nhất hệ Mặt Trời nhưng một ngày trên sao Mộc chỉ dài chưa tới 10 tiếng, chính xác là khoảng 9 tiếng 55 phút, tương đương 1/3 ngày Trái Đất. Con có thể tưởng tượng rằng một ngày trên sao Mộc chỉ bằng thời gian con ở nhà trẻ hằng ngày. Ngày trên Sao Mộc ngắn như vậy vì hành tinh khí khổng lồ này quay rất nhanh tại xích đạo, với vận tốc 45.300 km/h.

Bạn cần biết rằng: Sao Mộc chỉ tốn khoảng chưa tới 10 tiếng để tự quay quanh trục của chính mình, vận tốc quay của nó đạt khoảng 12.6km/s. Và bởi vì đây không phải là vật rắn, cộng với moment động lượng của nó lớn, dẫn tới việc bị phình ra ở phần xích đạo. Đường kính xích đạo lớn hơn đường kính đi qua hai cực khoảng hơn 9 ngàn km. Bởi vì có khối lượng tổng thể lớn, Sao Mộc là hành tinh duy nhất có tâm khối với Mặt Trời nằm bên ngoài thể tích của Mặt trời. Thời gian cần thiết để nó hoàn thành một vòng quanh ngôi sao chủ là 11,86 năm Trái Đất với khoảng cách so với Mặt Trời là 778 triệu km. Với vận tốc quay nhanh như thế, Sao Mộc có một từ trường rất mạnh và cũng tạo ra nhiều bức xạ nguy hiểm xung quanh bề mặt của hành tinh này.

Nói với bé: Giống như video về trái đất mà con đã học ở trên lớp, địa cầu của chúng ta cũng có những xoáy tròn giống đốm đỏ đấy nhưng do chúng có màu trắng nên có thể con không chú ý đến. Ở sao Mộc, những đốm đỏ mà con nhìn thấy đó chính là những cơn bão đang hoạt động. Tuy nhiên chỉ khác rằng cơn bão đó trên sao Mộc rất lớn và chúng đứng im ở bán cầu phía nam của hành tinh này. Điều thú vị ở đây là cơn bão này đã tồn tại trên đây ít nhất 350 năm.

Bạn cần biết rằng: Đốm đỏ lớn là đặt trưng nổi tiếng trên hành tinh này. Đây là một cơn bão xoáy nghịch có vị trí tại bán cầu Nam của Sao Mộc, với đường kính được đo khoảng 24000km và độ cao ước tính khoảng 12 tới 14 ngàn km. Về lý thuyết, nó đủ lớn để chứa từ 2 đến 3 hành tinh có kích thước tương tự như Trái Đất. Điều thú vị ở đây là cơn bão này đã tồn tại trên đây ít nhất 350 năm trời. Mặc dù vậy, kích thước của nó đã bị giảm đáng kể. Theo những ghi chép từ quan sát của Ông Cassini vào thế kỉ 17, nó có vẻ lớn gấp đôi so với bây giờ. Không rõ trong tương lai, nó có bị biến mất hoàn toàn hay không, nhưng người ta tiên đoán rằng sẽ vẫn xuất hiện hiện tượng tương tự ở những khu vực khác trên hành tinh.

Nói với bé: Đây là hành tinh "đào hoa" nhất vì có tận 67 mặt trăng hay các nhà khoa học thường gọi là vệ tinh quay xung quanh. Tuy nhiên đây chỉ là những vệ tinh chính thống và đã được đặt tên. Thực tế thì nó có hơn 200 vệ tinh (mặt trăng) tự nhiên đang quay xung quanh sao Mộc. Những mặt trăng của Sao Mộc thường có đường kính nhỏ hơn 10km và chỉ được khám phá sau năm 1975 thôi con nhé!

Bạn cần biết rằng: Nhóm của Sheppard đã công bố tổng số mặt trăng của Sao Mộc lên tới con số 79. Không có hành tinh nào trong Hệ Mặt Trời có thể vượt qua con số đó. Nhiều mặt trăng của Sao Mộc là những khối đá trôi dạt và bị lực hấp dẫn của hành tinh kéo theo. Lực hấp dẫn của hành tinh khí khổng lồ rất lớn, nhưng của Mặt Trời lớn hơn nhiều. Thật may mắn là khoảng cách giữa Sao Mộc và Mặt Trời tương đối xa, nên những mặt trăng của nó không bị Mặt Trời ăn cắp. Mặt trăng của Sao Mộc hầu như không nguyên khối. Một vài trong số chúng có những điều kỳ quặc nổi tiếng với những ai đam mê thiên văn học.

Nói với bé: Sao Mộc là một hành tinh khí ga khổng lồ và có từ trường rất mạnh không thể để đặt chân lên nên việc “bước đi” trên bề mặt của nó là điều không thể. Hành tinh này thực ra không hề có thứ được gọi là "bề mặt", ít nhất là theo cách mà chúng ta hình dung trên Trái đất. Khi ai đó nói về bề mặt của một hành tinh, chúng ta thường liên hệ đến hình ảnh một bề mặt cứng, đầy đất đá, nhưng điều đó không đúng với sao Mộc. Nếu một người được thả từ vị trí bên ngoài bầu khí quyển có thể thấy được của sao Mộc, khi bạn rơi vào bên trong bầu khí quyển một khoảng gần 300.000 km thì người đó sẽ chết vì nhiễm độc.

Bạn cần biết rằng: Từ trường của Sao Mộc lớn hơn của Trái Đất 17 lần. Nếu đem la bàn lên Sao Mộc, nó sẽ hoạt động được, bởi vì đây là hành tinh có từ trường lớn nhất trong hệ mặt trời. Sự tương tác của từ quyển với gió mặt trời tạo ra một hiên tượng vành đai phóng xạ nguy hiểm có thể gây ra thiệt hại cho tàu vũ trụ muốn thăm dò ở đây. Sao Mộc có bốn mặt trăng lớn nhất tất cả quỹ đạo trong từ quyển, bảo vệ chúng khỏi gió mặt trời. Từ trường của Sao Mộc cũng chịu trách nhiệm cho các đợt phát xạ vô tuyến cực mạnh từ các vùng cực của hành tinh.

Nói với bé: Mặc dù chúng ta hay gọi nó là "Sao Mộc" nhưng các nhà khoa học đã chỉ ra rằng Sao Mộc là một hành tinh trong hệ mặt trời nhé! Không phải là ngôi sao như nhiều người vẫn hay lầm tưởng. Và con cũng cần biết rằng một vật thể bên ngoài không gian chỉ được gọi là "Ngôi sao" khi nó có thể phát ra ánh sáng và toả nhiệt nhé! Để dễ hình dung, ngôi sao hiện tại gần chúng ta nhất chính là Mặt Trời.

Bạn cần biết rằng: Các nhà thiên văn gọi Sao Mộc là một "Ngôi sao lỗi". Mặc dù Sao Mộc chưa rất nhiều khí Hydro và Helium, tuy nhiên tâm của hành tinh này không đủ khối lượng để kích thích phản ứng tổng hợp hạt nhân. Trong khi đó, một ngôi sao như Mặt trời, sẽ liên tục diễn ra các phản ứng bên trong tâm của nó nhờ vào áp lực và nhiệt độ rất lớn. Chính những phản ứng liên tục này sẽ tạo ra năng lượng cho những ngôi sao. Để có thể tạo ra phản ứng tổng hợp hạt nhân và trở thành một ngôi sao, Sao Mộc cần thêm tăng thêm 70 lần khối lượng trong kích thước hiện tại. Do đó, theo phân loại, đây vẫn là một hành tinh khí gas khổng lồ chứ không thể xem là một ngôi sao.

Nói với bé: Sao Mộc là hành tinh thứ năm tính từ Mặt Trời. Nó là hành tinh lớn nhất, rất sáng nên việc quan sát Sao Mộc dễ dàng ngay cả bằng mắt thường. Trong vài tháng mỗi năm Sao Mộc tỏa sáng rực rỡ trong vài giờ trước và sau giữa đêm, nhờ kích thước khổng lồ của nó. Đã có rất nhiều người thích tìm kiếm Sao Mộc trên bầu trời và đó là một cách tuyệt vời cho người mới bắt đầu mà không có thiết bị đắt tiền để quan sát vẻ đẹp của các hành tinh xa xôi.

Bạn cần biết rằng: Mặc dùng có khoảng cách rất xa, nhưng việc nó là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời và sáng thứ 3, chỉ sau Sao Kim và mặt trăng, giúp cho Sao Mộc có thể quan sát bằng mắt thường. Mặc dù như vậy nhưng việc tìm một địa điểm để quan sát cũng không phải là điều quá dễ dàng. Chúng ta cần có bản đồ thiên thể, kính thiên văn, đồng thời cần phải tìm một địa điểm có điều kiện tự nhiên đủ tốt, chọn thời gian thích hợp để quan sát. Hãy chắc chắn đặt mình ở một nơi tốt, tối và yên tĩnh để bạn có thể tập trung vào hành tinh của mình. Sân nhà của bạn rất hoàn hảo, nhưng hãy nhớ rằng việc quan sát các hành tinh có thể là một công việc chậm chạp và hấp dẫn, vì vậy hãy đảm bảo đồ dùng ấm áp và chuẩn bị cho một thời gian dài chờ đợi.

Nói với bé: Trên sao Mộc có mây con nhé! Tuy nhiên con cần phải biết rằng, đây là một hành tinh không có sự sống nên mây trên sao Mộc cũng rất khác với trái đất. Mây là một thành phần rất quan trọng đối với một hành tinh, nó sẽ bảo vệ hành tinh đó trước những sự xâm hại từ bên ngoài không gian. Tuy nhiên mây trên sao Mộc rất mỏng và cũng không chứa khí oxy nên không có sự sống trên hành tinh này con nhé!

Bạn cần biết rằng: Mặc dù có kích thước khổng lồ, tuy nhiên những đám mây vào vệt bão mà chúng ta quan sát được chỉ dày vào khoảng 50km. Những đám mây này hình thành từ những tinh thể Aminiac vỡ ra tạo thành hai tầng mây. Những vật chất mà chúng ta quan sát thấy màu tối có thể là những hợp chất từ bên trong Sao Mộc nổi lên và phản ứng với ánh sáng Mặt Trời dẫn tới tối màu. Bên dưới tầng mây chính là thành phần của yếu của Jupiter: Hidro và Heli.

Nói với bé: Do sao Mộc có môi trường tự nhiên rất khắc nghiệt. Nào là không có nước để uống, khí oxy để thở hay chỉ đơn giản là không có một bề mặt bằng phẳng và cứng như trên trái đất, đồng thời từ trường trên sao Mộ cũng rất mạnh nên con người chưa thể đặt chân lên sao Mộc con nhé! Hiện tại chúng ta mới chỉ có thể đưa tàu thăm dò đi khám phá hành tinh này thôi.

Bạn cần biết rằng: Lần đầu NASA đưa lên đây là con tàu Pioneer 10 voà tháng 12 năm 1973, sau đó là tháng 12 năm 1974 với con tàu Pioneer. Tiếp tục sau đó là hai anh em Voyager 1 và 2, cả hai tàu này đều lên đây vào năm 1979. Sau đó là một khoảng thời gian rất lâu sau, mãi năm 1992 người ta mới tiếp tục đưa Ulysses lên đây vào tháng 12 năm đó. Vào năm 2000, tàu Cassini đã lên đây và tiếp tục hành trình của nó để qua sao Thổ. Cuối cùng là vào năm 2007, NASA phóng tàu New Horizons, đây là nhiệm vụ khám phá gàn đây nhất nhưng chắc chắn không phải là nhiệm vụ cuối cùng, và chúng ta sẽ còn khám phá hành tinh này cũng như những hành tinh khác dài dài.