Top 10 Căn bệnh ung thư thường gặp ở Việt Nam và biểu hiện của nó

Ung thư vú chủ yếu chỉ gặp ở phụ nữ, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với các chị em. Ung thư vú cũng có ở đàn ông nhưng hiếm gặp (khoảng 100 ca bệnh ở phụ nữ mới có 1 ca bệnh ở nam giới). Ung thư vú là dạng u vú ác tính. Một khối u có thể là lành tính (không ung thư) hoặc ác tính (ung thư). Đa số các trường hợp ung thư vú bắt đầu từ các ống dẫn sữa, một phần nhỏ phát triển ở túi sữa hoặc các tiểu thùy. Ung thư vú nếu phát hiện và điều trị muộn có thể đã di căn vào xương và các bộ phận khác, đau đớn sẽ càng nhân lên.

Biểu hiện:

• Núm vú bị loét, rỉ dịch.
• Núm vú bị co kéo tụt vào trong.
• Sờ được một mảng lộm cộm trong vú hay cục u ở vú hay nách.
• Da vú bị nhăn, da dày giống da trái cam sành.
• Da vú bị thay đổi hình dạng và màu sắc khác biệt so với bên vú kia.
• Đau vú một hay nhiều nơi.
  

Ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến có tỷ lệ tử vong rất cao. Có khoảng 40.000 ca mắc bệnh mới mỗi năm và khoảng một nửa trong số này không qua khỏi. Ung thư đại tràng là ung thư gây tử vong cao thứ 4 trên thế giới sau ung thư phổi, ung thư dạ dày và ung thư gan. Thế nhưng, nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm thì tỷ lệ được chữa khỏi lên tới 90%. Nhiều người đã sống khỏe mạnh hơn 20 năm sau khi phát hiện bệnh.

Biểu hiện:

• Táo bón: Đi ngoài ít hơn 3 lần trong một tuần, bạn đã mắc chứng táo bón. Chứng này được sinh ra khi bạn thay đổi chế độ ăn uống hoặc luyện tập hàng ngày.
• Đi ngoài phân nhỏ là một dấu hiệu chứng tỏ trên đường đào thải ra bên ngoài phân của bạn đã gặp phải những vật cản khác trong đường tiêu hóa làm cho hình dạng và kích cỡ của phân bị biến dạng, thay đổi. Những vật cản đó có thể là các khối u đang được hình thành trong ruột kết.
• Đi ngoài ra máu: Khi phân đi qua khối u không chỉ làm cho chúng thay đổi về kích cỡ mà chúng còn gây nên hiện tượng chảy máu. Do vậy mà đi ngoài ra máu cũng là một trong những triệu chứng nghiêm trọng của ung thư đại trực tràng.
• Co thắt dạ dày: Khi khối u phát triển trong ruột kết chúng có thể chặn đường đi và gây ra những cơn đau co thắt ở dạ dày mức độ nặng nhẹ tùy thuộc vào sự phát triển của bệnh.
• Cân nặng giảm bất thường: Khi các khối trong ruột kết tiết ra những chất hóa học làm thay đổi sự trao đổi chất trong cơ thể sẽ gây nên hiện tượng giảm cân bất thường mà người bệnh không tìm được ra nguyên nhân.
• Ngoài ra, những người có tiền sử gia đình (bố mẹ hoặc anh, em ruột) bị ung thư đại trực tràng, nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 - 3 lần người bình thường.

Ung thư thận là ung thư có tỷ lệ mắc đứng thứ 9 ở người trưởng thành và đứng thứ 3 trong ung thư hệ tiết niệu (sau ung thư tuyến tiền liệt và ung thư bàng quang) nhưng lại là ung thư có tỷ lệ tử vong cao nhất. Bệnh thường gặp ở nam giới với tỷ lệ nam/nữ = 2/1. Nhóm tuổi cao nhất bị bệnh là 60 - 70 tuổi. Ung thư thận rất hiếm gặp ở bệnh nhân dưới 50 tuổi. Tuy nhiên vẫn gặp các trường hợp ung thư thận ở trẻ em. Bệnh chiếm 5% các trường hợp ung thư ở trẻ nhỏ. Lứa tuổi hay gặp nhất từ 3 - 4 tuổi, trong đó khoảng 1 - 2% có tính chất gia đình (Bệnh di truyền). Ung thư thận ở trẻ em thường kết hợp với nhiều dị tật bẩm sinh như dị tật tiết niệu, tật không mống mắt hay phì đại nửa người…

Biểu hiện:

• Đi tiểu ra máu: Một trong những biểu hiện của ung thư thận là đi tiểu ra máu. Người bệnh sẽ không có cảm giác đau khi tiểu, máu ra toàn phần trong nước tiểu có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Hiện tượng này có thể đi kèm với đau bụng phần thận.
• Đau thận: Do khối u phát triển hơn và tạo thành áp lực lên vùng thận hoặc vùng thắt lưng. Khoảng 50% bệnh nhân ung thư thận sẽ gặp phải triệu chứng này.Xuất hiện khối u: Khoảng 1/3-1/4 bệnh nhân ung thư thận có thể phát hiện ra khối u khi chẩn đoán bệnh. Vị trí của khối u thường bị ẩn trước khi phát triển đến một kích thước nhất định, do đó rất khó phát hiện ra khối u, khi bệnh nhân có thể sờ vào và thấy khối u vùng thận thì bệnh đã vào giai đoạn cuối.
• Biểu hiện toàn thân: Theo thống kê, khoảng 10 - 40% bệnh nhân ung thư thận gặp phải các hội chứng tổng hợp do tác dụng phụ của khối u. Các triệu chứng liên quan đến ung thư thận gồm có cao huyết áp, thiếu máu, đa hồng cầu, giảm cân, sốt, chức năng gan bất thường, tăng canxi trong máu, tăng đường huyết, ESR cao và bệnh thần kinh cơ. Trong số đó, khoảng 2 - 3% các trường hợp sẽ bị suy tĩnh mạch hoặc giãn tĩnh mạch thành bụng.
• Triệu chứng ung thư thận di căn: Khoảng 10% bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư thận do xuất hiện các triệu chứng di căn. Các triệu chứng biểu hiện khối u thận đã di căn trên cơ thể bệnh nhân gồm đau xương, gãy xương, ho ra máu và một số triệu chứng khác…

Ung thư cổ tử cung là loại ung thư phụ nữ thường gặp, đứng thứ 2 sau ung thư vú. Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, ung thư cổ tử cung là một trong những loại bệnh ung thư phổ biến hàng đầu ở phụ nữ Việt Nam. Theo đó, mỗi năm Việt Nam lại có khoảng 6.000 phụ nữ phát hiện bệnh và hơn ½ số đó tử vong. Hơn thế nữa, con số phụ nữ mắc bệnh ung thư cổ tử cung đang ngày càng cao do sự ô nhiễm từ môi trường, thức ăn và lối sống thiếu lành mạnh.

Biểu hiện:

• Ra máu âm đạo bất thường: Đây là biểu hiện phổ biến của ung thư cổ tử cung. Bạn có thể chảy máu vào giữa các kỳ kinh nguyệt, trong hoặc sau khi quan hệ tình dục hoặc bất cứ lúc nào sau khi mãn kinh.
• Tiết dịch âm đạo có mùi hôi: Dịch âm đạo tiết ra nhiều bất thường, có màu xanh hoặc vàng hoặc có mủ lẫn máu thì rất có thể là dấu hiệu ung thư cổ tử cung giai đoạn đầu. Tuy nhiên, những triệu chứng này cũng có thể là biểu hiện của các bệnh lý phụ khoa khác. Vì vậy để xác định được nguyên nhân chính xác, bạn cần phải đi khám phụ khoa.
• Đau, khó chịu khi quan hệ tình dục: Đau khi quan hệ tình dục có thể gây ra bởi nhiều nguyên nhân. Mặc dù vậy các chuyên gia vẫn khuyến cáo bạn nên thăm khám để có hướng điều trị phù hợp hoặc phát hiện được ung thư cổ tử cung ngay từ giai đoạn đầu.
• Đau vùng xương chậu, đau lưng dưới: Các cơn đau có thể từ âm ỉ đến buốt, tập trung ở một vị trí ở vùng xương hông sau đó khuếch tán dần hoặc có thể xuất hiện cùng lúc ở bất kỳ khu vực nào ở xương hông. Nếu cơn đau chỉ mới gần đây và bạn đang không trong kỳ kinh nguyệt thì có thể đó chính là dấu hiệu của ung thư cổ tử cung.
• Chu kỳ kinh nguyệt bất thường: Ung thư cổ tử cung gây mất cân bằng hormone trong cơ thể, ảnh hưởng đến sự phát triển và rụng trứng, do đó, bạn có thể bị trễ kinh, kinh nguyệt có màu đen sẫm…
• Thay đổi thói quen đi tiểu: Tiểu tiện, đại tiện không kiểm soát hoặc có ít máu trong nước tiểu có thể là triệu chứng cảnh báo ung thư cổ tử cung.
• Sưng đau ở chân: Khi khối u phát triển lớn dần sẽ gây chèn vào các dây thần kinh và mạch máu ở vùng xương chậu gây ra đau và sưng chân.

Ung thư tuyến tiền liệt chỉ xảy ra ở nam giới (vì chỉ có nam giới mới có tuyến tiền liệt). Bệnh nhân mắc chứng bệnh này thường ở độ tuổi từ 45 - 49. Làm các xét nghiệm PSA (kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt, nếu chỉ số PSA dương tính, cao thì nhiều khả năng mắc ung thư tuyến tiền liệt) và DRE (xét nghiệm trực tràng bằng kỹ thuật số) để tầm soát ung thư tuyến tiền liệt. Ở Việt Nam, số người đến khám vì bệnh lí tuyến tiền liệt tăng lên đáng kể hàng năm nhưng đối với ung thư tuyến tiền liệt lại chưa được quan tâm thoả đáng, người bệnh thường đến khám ở giai đoạn muộn, có thể do hoàn cảnh kinh tế khó khăn nên không đi khám bệnh kịp thời, do sự hiểu biết của người bệnh và sự quan tâm của y tế, cộng đồng còn có nhiều hạn chế nên việc phát hiện bệnh chưa có hệ thống.

Biểu hiện:

• Đau ở vùng thắt lưng, ở bẹn, bìu, tầng sinh môn, vùng trên xương mu, vùng chậu nhỏ, đau khi giao hợp và khi xuất tinh.
• Xuất hiện tình trạng tiểu nhiều, tiểu nhiều vào cả ban ngày lẫn đêm kèm theo các triệu chứng khó tiểu, buồn tiểu nhưng nước tiểu ra ít, phải rặn khi tiểu, có cảm giác đau buốt khi tiểu.
• Sáng ngủ dậy mà đi vệ sinh sẽ thấy ở lỗ niệu đạo có chất dịch nhày, hậu môn có cảm giác chướng và khó chịu khi đi đại tiện.
• Khó khăn khi quan hệ tình dục: cảm giác đau khiến người bệnh giảm ham muốn tình dục, xuất tinh sớm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng tinh trùng.
• Ban đêm có thể bị tiểu són, tức là nước tiểu ra mà không biết, nếu không đi khám ngay sẽ dẫn đến mất kiểm soát về việc đi tiểu.
• Xuất hiện các dấu hiệu trên kèm theo hiện tượng sốt nhẹ, suy nhược thần kinh, mệt mỏi, mất ngủ, chóng mặt, chán ăn…

Ung thư bàng quang có thể gặp ở cả nam giới hoặc phụ nữ, ở mọi lứa tuổi. Những người cao tuổi thường có nguy cơ mắc căn bệnh này cao hơn và có thể có những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Khi bàng quang bị bệnh sẽ ảnh hưởng lớn đến các chức năng của hệ tiết niệu, gây viêm thận, suy thận. Ung thư bàng quang là bệnh lý ác tính, đây là bệnh thường gặp thứ hai trong các loại ung thư tiết niệu, chỉ đứng sau ung thư tuyến tiền liệt. Ở nước ta, số ca mắc mới ung thư bàng quang ngày càng tăng, nguyên nhân có thể là do hút thuốc lá, làm việc trong môi trường ô nhiễm, tiếp xúc với hóa chất…Hầu hết người mắc bệnh ung thư bàng quang đều ở độ tuổi trên 40.

Biểu hiện:

• Đi tiểu ra máu trong ung thư bàng quang có hai đặc điểm. Một là người bệnh không hề cảm thấy đau đớn. Y học gọi đó là đi tiểu ra máu không đau. Đặc điểm thứ hai là tính đứt quãng, tức là đi tiểu ra máu theo từng đợt, có thể tự ngưng hoặc giảm bớt, hai lần đi tiểu ra máu có thể cách nhau vài ngày cũng có thể cách vài tháng, thậm chí là nửa năm.
• Tiểu đau: Đây được xem là dấu hiệu sớm của ung thư bàng quang. Ngoài ra, bệnh nhân còn gặp hiện tượng như thường xuyên đi tiểu, khó tiểu và có cảm giác khó chịu, râm ran như bị kim chích kéo dài trong vài phút hoặc vài giờ sau khi tiểu tiện.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu: Nhiều bệnh nhân tình cờ được chẩn đoán mắc ung thư bàng quang khi tìm cách chữa trị viêm nhiễm đường tiết niệu mãn tính. Chính vì vậy, nếu bị nhiễm trùng đường tiết niệu mà uống thuốc mãi không khỏi thì bạn cần đi khám sức khỏe sớm để tìm hiểu căn nguyên vấn đề.
• Đau bụng, đau xương chậu: Bàng quang nằm trong khu vực xương chậu. Do vậy, nếu mắc ung thư thì người bệnh dễ bị ảnh hưởng liên đới lên bụng và xương chậu.
• Đau lưng: Đau lưng thường tấn công bệnh nhân ung thư bàng quang giai đoạn đầu. Nhìn chung, có nhiều nguyên nhân gây đau lưng nên bạn cần để ý xem cơ thể có các dấu hiệu bất thường đã đề cập ở trên hay không.

Ung thư phổi là loại ung thư thường gặp và ngày càng có xu hướng gia tăng. Gần đây, bệnh xuất hiện ở những người trẻ tuổi nhiều hơn, chiếm tỷ lệ khoảng 12% tổng số ung thư các loại tính chung trên toàn thế giới. Tại nước ta có tỷ lệ mắc ung thư phổi là 31/100.000 dân đối với nam giới và 7/100.000 dân đối với nữ giới. Hầu hết nguyên nhân chủ yếu từ thuốc lá và nếu được phẫu thuật ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm ở bệnh nhân ung thư phổi là 40 - 50%.

Biểu hiện:

• Ho khan là dấu hiệu đầu tiên để phát hiện ung thư phổi, bệnh nhân thường mắc chứng ho khan trong một thời gian dài và không tự khỏi. Từ ho khan, có thể dẫn đến ho ra đờm, thậm chí là ra máu, nhất là vào lúc sáng sớm.
• Đau ngực: Người bệnh có thể bị đau tức ở vùng phổi và ngực, đau dai dẳng trong một thời gian dài.
• Bất thường ở các mô vú: Vùng ngực to lên bất thường do các tế bào bệnh ung thư kích thích sự tiết nội tiết tố một cách bất thường.
• Ngoài ra, còn có một số biểu hiện như giọng nói khàn, nuốt khó và khó thở, ngón tay và móng tay thay đổi hình dạng, màu sắc, tắc nghẽn mạch máu ở vùng mặt.

Ung thư hạch nguyên phát là một loại ung thư mới ở con người, ung thư hạch nguyên phát thường được chia thành 2 loại: ung thư hạch Hodgkin và ung thư hạch không Hodgkin, trong đó ung thư hạch không Hodgkin nhiều gấp 5 lần loại Hodgkin. Ung thư hạch bắt đầu trong các tế bào chống nhiễm trùng của hệ thống miễn dịch, được gọi là tế bào lympho. Những tế bào này nằm trong các hạch bạch huyết, lá lách, tuyến ức, tủy xương và các bộ phận của cơ thể. Tế bào lymbo thay đổi khi bệnh nhân bị ung thư hạch khiến cho nó trở nên phát triển nhanh chóng và mất kiểm soát.

Biểu hiện:

• Nổi hạch một hoặc nhiều hạch tại cổ, nách hoặc bẹn phình to lên nhưng không đau. Hạch Lymphô to lên có thể là dấu hiệu của bệnh lý ác tính nhưng lại thường gặp khi có tình trạng viêm nhiễm hoặc có các rối loạn lành tính khác. 2/3 các trường hợp hạch to không có nguyên nhân rõ ràng hoặc chỉ do bệnh lý đường hô hấp trên.
• Sụt cân không giải thích được.
• Sốt, các cơn sốt trở lại thường xuyên và kéo dài.
• Ho, khó thở hoặc đau ngực.
• Mệt mỏi, suy kiệt kéo dài.
• Vùng bụng đau, phình ra hoặc cảm giác đầy bụng.
• Tuyến bạch huyết sưng lên.
• Đổ mồ hôi đêm.
• Mất cảm giác ngon miệng

Ung thư tuyến giáp chiếm khoảng 1% các loại ung thư và là loại ung thư tuyến nội tiết thường gặp nhất. Đa số bệnh nhân mắc ung thư tuyến giáp là phụ nữ (chiếm khoảng 75%). Bướu cổ là triệu chứng chung của căn bệnh ung thư tuyến giáp, tuy nhiên, đa số bệnh nhân nếu được chẩn đoán sớm và điều trị tích cực đều có tiến triển tốt. Ung thư tuyến giáp xảy ra khi những tế bào bình thường ở tuyến giáp biến đổi thành những tế bào bất thường và phát triển không tuân theo sự kiểm soát của cơ thể. Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nằm ở giữa cổ, gồm 2 thùy nối với nhau qua eo giáp trạng, có chức năng tiết ra hormone giúp cơ thể tăng trưởng và phát triển. Ung thư tuyến giáp có nhiều loại khác nhau, hay gặp là ung thư tuyến giáp nhú, thể tủy, thể không biệt hóa, trong đó thể tủy và thể không biệt hóa có tiên lượng xấu hơn. Tuy nhiên, ung thư tuyến giáp đặc biệt là thể biệt hoá là bệnh ung thư tiên lượng rất tốt.

Biểu hiện:

• Hạch bạch huyết sưng to: Trên cổ người bệnh mọc ra một nốt rộp nhưng không phát triển lên trong thời gian dài, rất nhiều người bệnh sẽ xem nhẹ vấn đề này. Kể cả người có kiến thức y học tốt cũng dễ nhầm lẫn, bởi vì kiến thức y học là một điều phổ biến. Tuy nhiên, căn bệnh này có sự khác biệt của từng cá thể, cần phải phân tích từng cá thể mới biết được. Nếu mấy tháng sau nốt rộp vẫn không biến mất, đó có thể là khối u. Nếu nốt rộp này ở trên cổ mấy năm thì có thể là lành tính hoặc ác tính.
• Khàn tiếng: Người bệnh bỗng nhiên bị khàn giọng, mọi người thường nghĩ đây là viêm họng hoặc dây thanh mọc lên cái gì đó. Tuy nhiên, trên thực tế là thần kinh có vấn đề, làm cho dây thanh không thể tự mình hoạt động. Nếu người bị ung thư tuyến giáp bị khàn giọng, chứng tỏ đã xâm phạm đến thần kinh của dây thanh và đã bước vào giai đoạn cuối của ung thư tuyến giáp. Phương pháp chữa trị là phải phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn. Trong trường hợp này muốn giữ được chức năng thanh quản đòi hỏi phải có trình độ kỹ thuật rất cao.
• Ho ra máu: Người bệnh, đặc biệt là người bệnh ở tuổi trung niên và người già, khi nói đến ho ra máu, thường nghĩ đến phổi có vấn đề, nhưng lại không ngờ rằng, khi kiểm tra qua kính soi thanh quản, bên trong khí quản lại mọc lên khối u, đây là tội do ung thư tuyến giáp đã di căn đến khí quản gây ra.

Ung thư gan là loại ung thư thường gặp, thời gian tiến triển của bệnh nhanh, số lượng nam giới mắc bệnh gấp đôi so với nữ giới và thường gặp ở những người từ 50 tuổi trở lên. Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới ung thư gan ở nước ta hiện nay là bệnh viêm gan siêu vi B, C. Ngoài ra, ung thư gan còn do nghiện rượu, tiếp xúc với các thực phẩm bị nấm mốc hay do bị nhiễm phải sán lá gan, xơ gan… Ung thư gan là căn bệnh ung thư phổ biến thứ 6 trên thế giới với với trên 782.000 người được chẩn đoán mỗi năm. Theo báo cáo của ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAN) năm 2018 trên thế giới mỗi năm có khoảng 841.000 ca mắc mới ung thư gan và 781.000 người tử vong vì căn bệnh này. Ung thư gan cũng là bệnh ung thư có tỉ lệ mắc mới cao nhất ở nước ta trong năm 2018 với 25.335 trường hợp và đặc biệt tỷ lệ tử vong do căn bệnh này gần tương đương số người mắc bệnh.

Biểu hiện:

• Vàng da do chức năng gan suy giảm làm tích tụ bilirubin trong cơ thể.
  
• Gan nở rộng khi gan nở to làm bạn có thể sờ thấy nó tại vị trí ở vùng bên phải của bụng trên, kéo dài đến giữa,
  
• Nước tiểu có màu tối do tăng lượng bilirubin trong máu làm thay đổi màu sắc của nước tiểu từ màu vàng sẫm sang màu nâu.
  
• Tụ dịch trong bụng gây chướng bụng.
  
• Buồn nôn và nôn mửa mà không rõ nguyên nhân, bạn nên đến bác sĩ kiểm tra xem bạn có bất kỳ triệu chứng suy giảm chức năng gan không.
  
• Sút cân do chức năng của gan bị suy giảm.
  
• Đau bụng do gan nở rộng và suy giảm chức năng sẽ dẫn đến đau bụng. Nếu bạn bị đau bụng cùng với gan nở rộng, rất có thể bạn đã mắc bệnh về gan.
  
• Ngứa thường xảy ra chủ yếu ở người bệnh về gan là do ảnh hưởng của sự gia tăng bilirubin trong cơ thể. Chức năng gan suy giảm sẽ dẫn đến tăng bilirubin, gây ngứa trên da.
  
• Mệt mỏi, mặc dù mệt mỏi là một biểu hiện chung, nhưng đây cũng là một biểu hiện thường gặp ở bệnh nhân ung thư gan.