Nhà thơ Anh Ngọc tên thật là Nguyễn Đức Ngọc, sinh năm 1943 tại Nghi Lộc, Nghệ An. Bút danh khác còn có Ly Sơn. Thể loại sáng tác: thơ, dịch, truyện ký. 1964-1972 dạy trường Trung cấp và Đại học Thương nghiệp, 1971-1973 là lính thông tin ở mặt trận Quảng Trị, 1973-1979 là phóng viên báo Quân đội nhân dân, từ năm 1979 là biên tập viên, cán bộ sáng tác tạp chí Văn nghệ quân đội. Hội viên Hội nhà văn Việt Nam (1980). Chúng tôi xin giới thiệu những bài thơ hay của ông.
Bài thơ: Ánh mắt
Ánh mắt
Thơ Anh Ngọc
Ánh sao trời muôn ngàn tia lấp lánh.
Như muôn ngàn hoa trắng điểm trời cao.
Nuôi ước mơ từ những thuở năm nào.
Muốn bay bổng tới vì sao xa thẳm.
Sao trời kia ôi muôn vàn đẹp lắm.
Nhưng ngàn năm vẫn lơ lửng góc trời.
Mặc không gian cho ngày tháng năm trôi.
Sao không hiểu nỗi lòng em ngọt đắng.
Sao không hiểu trái tim em khát vọng.
Hiểu làm sao những thiên thể lạnh lùng.
Chỉ có mắt anh - ôi ánh mắt sáng trong.
Là có thể hiểu lòng em tất cả.
Ánh mắt anh - ôi ánh sao rực rỡ.
Sao tình yêu, sao lửa cháy lòng em.
Bài thơ: Có lẽ nào anh lại sợ tình yêu
Có lẽ nào anh lại sợ tình yêu
Thơ Anh Ngọc
Có lẽ nào anh lại sợ tình yêu
Như sợ hãi lòng người quay quắt
Sợ sáng nắng chiều mưa
Sợ có rồi lại mất
Sợ nước chảy hoa trôi trơ lại bọt bèo
Có lẽ nào anh lại sợ tình yêu
Như sợ cảnh xây nhà trên cát
Sợ bắt tép nuôi cò
Khi cò lớn cò dò bay mất
Khổ thân ai công cốc dã tràng
Ôi tình yêu ngươi là thứ vết thương
Phủ đầy gấm vóc
Lời ân ái với ngươi là thuốc độc
Giấu gươm dao sau đường mật ngọt ngào
Có lẽ nào anh lại sợ tình yêu
Cái vẻ đẹp làm bằng đau đớn
Anh như kẻ sợ ma nên hết lớn:
Sợ gì ma, ta chỉ sợ con người.
(2001)
Bài thơ: Thị Màu
Thị Màu
Thơ Anh Ngọc
Người mấy trăm năm làm rung chuyển những sân đình
Làm điên đảo những phông màn khép mở
Người táo bạo
Người không hề biết sợ
Người chưa từng lùi bước trước tình yêu
Người phá tung khuôn khổ những điệu chèo
Để cuộc sống ùa lên đầu cửa miệng
Người trung thực đến không cần giấu giếm
Cặp môi hồng con mắt ướt đong đưa
Người cả gan sàm sỡ cả cửa chùa
Chọn sắc áo cà sa mà chọc ghẹo
Thừa sinh lực nên người luôn túng thiếu
Nên hương trầm tiếng mõ khéo trêu ngươi
Người đi qua nghiêng ngả những trận cười
Chấp tất cả lời ong ve mai mỉa
Người chịu hết mọi thói đời độc địa
Chiếc quạt màu khép mở vẫn ung dung
Trên môi người câu hát cứ trẻ trung
Từng sợi tóc cũng rung theo nhịp phách
Mùi táo chín, mùi hương, mùi da thịt
Người đi qua sân khấu tới đời thường
Người sống trong hơi thở của nhân dân
Mấy trăm năm ai để thương để giận
Câu sa lệch cũng hò reo nổi loạn
Nhịp trống gầm lên những khát vọng không lời
Những khát vọng nằm sâu trong mỗi trái tim người
Được sống đúng với lòng mình thực chất
Những xiềng xích phết màu sơn đạo đức
Mấy trăm năm không khóa nổi Thị Màu
Những cánh màn đã khép lại đằng sau
Táo vẫn rụng sân đình không ai nhặt
Bao Thị Màu đã trở về đời thực
Vị táo còn chua mãi ở đầu môi .
Bài thơ: Chuyện nhỏ trong rừng
Chuyện nhỏ trong rừng
Thơ Anh Ngọc
Anh chợt vung dao chém xuống
Một thân cây nhỏ dịu hiền
Đột ngột rơi đầy mặt đất
Những chùm hoa nhỏ không tên.
Con đường phải đi, phải đến
Cột, xà, dây, sứ chờ anh
Mặt đất chừng như chảy máu
Bâng khuâng một phút không đành.
Thế đó, làm sao khác được
Những cánh rừng và chiến tranh
Cho đến câu thơ anh viết
Nhiều khi bằng máu của mình.
Bông hoa nằm trên mặt đất
Lặng im không nói một lời
Mỗi bước dây lên phía trước
Lát đầy những cánh hoa rơi
Bài thơ: Vị tướng già
Vị tướng già
(Kính tặng Đại tướng Võ Nguyên Giáp)
Thơ Anh Ngọc
Những đối thủ của ông đã chết từ lâu
Bạn chiến đấu cũng chẳng còn ai nữa
Ông ngồi giữa thời gian vây bủa
Nghe hoàng hôn chầm chậm xuống quanh mình
Bàn chân đi qua hai cuộc chiến tranh
Giờ chậm rãi lần theo dấu gậy
Đôi bàn tay nhăn nheo run rẩy
Đã từng gieo khủng khiếp xuống đầu thù
Trong góc vườn mùa thu
Cây lá cũng như ông lặng lẽ
Tám mươi tuổi ông lại như đứa trẻ
Nở nụ cười ngơ ngác thơ ngây
Ông ra đi
Và...
Ông đã về đây
Đời là cuộc hành trình khép kín
Giữa hai đầu điểm đi và điểm đến
Là một trời nhớ nhớ với quên quên
Những vui buồn chưa kịp gọi thành tên
Cõi nhân thế mây bay và gió thổi
Bầy ngựa chiến đã chân chồn, gối mỏi
Đi về miền cát bụi phía trời xa
Ru giấc mơ của vị tướng già
Có tiếng khóc xen tiếng cười nức nở
Một chân ông đã đặt vào lịch sử
Một chân còn vương vấn với mùa thu.
Bài thơ này được viết năm 1994 sau khi tác giả cùng các nhà văn quân đội vào ngôi nhà 30 phố Hoàng Diệu thăm Đại tướng nhân kỷ niệm 50 năm thành lập quân đội.
Bài thơ: Cây xấu hổ
Cây xấu hổ
Thơ Anh Ngọc
Bờ đường 9 có lùm cây xấu hổ
Chiến sĩ đi qua ai cũng mỉm cười
Giữa một vùng lửa cháy bom rơi
Tất cả lộ nguyên hình trần trụi
Cây xấu hổ với màu xanh bối rối
Tự giấu mình trong lá khép lim dim
Chiến sĩ qua đây ai cũng bước rất êm
Khi bất chợt thoảng một bàn chân lạ
Cây vội vã nhắm nghìn con mắt lá
Nhựa dồn lên cành khẽ ngả như chào
Người ra rồi bóng dáng cứ theo sau
Anh lính trẻ bỗng quay đầu tủm tỉm
Cây đã hé những mắt tròn chúm chím
Đang thập thò nghịch ngợm nhìn theo
Phút lạ lùng trời đất trong veo
Anh nghe có tiếng reo thầm gặp gỡ
Nhiều dáng điệu thoáng qua trong trí nhớ
Rất thân quen mà chẳng gọi nên lời
Giữa một vùng lửa cháy bom rơi
Cây hiện lên như một niềm ấp ủ
Anh lính trẻ hái một cành xấu hổ
Ướp vào trong trang sổ của mình
Và chuyện này chỉ cây biết với anh.
Nguồn: Trường Sơn - đường khát vọng, NXB Chính trị quốc gia, 2009
Bài thơ: Giá như
Giá như
Thơ Anh Ngọc
Nhớ xưa em bảo cùng anh:
Nếu mai hai đứa chúng mình chán nhau
Thì đời buồn biết bao nhiêu...
Vô tư anh chẳng nghĩ điều ấy đâu.
Ngày vui thấm thoắt qua mau
Bây giờ mình đã xa nhau thật rồi
Người xưa đã vắng bên trời
Lời xưa đã hoá thành lời tiên tri
Tình yêu đến, tình yêu đi
Biết chăng thì cũng làm gì được đâu
Giá ngày ấy chẳng gặp nhau
Chẳng trao ánh mắt, chẳng trao nụ cười
Thản nhiên hai cái mặt người
Dửng dưng đi giữa cuộc đời dửng dưng
Rồi ra mỗi đứa một đường
Không xao xuyến, chẳng vấn vương trong lòng
Chẳng buồn, chẳng nhớ, chẳng mong
Đêm không mộng mị, ngày không đợi chờ...
Giá như hai đứa... ngày xưa
Chán nhau ngay lúc mới vừa gặp nhau...
(27-1-2007)
Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi
Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi
Thơ Anh Ngọc
Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi
Dưới con mèo trái tim tôi đang đập
Tôi nằm nghe nhịp nhàng thánh thót
Trái tim tôi hoà nhịp trái tim mèo
Khép lại rồi đôi mắt biếc trong veo
Khép lại rồi hàm răng dài nhọn hoắt
Nỗi kinh hoàng của bầy chuột nhắt
Khép lại rồi bóng tối của đêm đen
Giờ nằm đây trong cơn mơ bình yên
Như đứa trẻ trong vòng tay ấp ủ
Trên ngực tôi một con mèo đang ngủ
Trưa mùa đông nằng nặng đám mây chì...
Trái tim tôi trong một phút bỗng mềm
Có chút gì rưng rưng như hạnh phúc
Được che chở được vuốt ve, đùm bọc
Được âm thầm cất tiếng hát ca ru...
Ngủ đi ngủ đi đôi tai vểnh ngây thơ
Ngủ đi ngủ đi cái đuôi dài bướng bỉnh
Ngủ đi ngủ đi con hổ con kiêu hãnh
Hàng ria mép ngang tàng đôi mắt biếc trong veo
Tôi nằm nghe trái tim mình ca hát
Trên ngực tôi nằm ngủ một con mèo...
Bài thơ: Mỵ Châu
Mỵ Châu
Thơ Anh Ngọc
Lông ngỗng lông ngan rơi trắng đường chạy nạn
Những chiếc lông không biết tự dấu mình.
Nước mắt thành mặt trái của lòng tin
Tình yêu đến cùng đường là cái chết.
Nhưng người đẹp dẫu rơi đầu vẫn đẹp
Tình yêu bị dối lừa vẫn nguyên vẹn tình yêu.
Giá như như trên đời còn có một Mỵ Châu
Vừa say đắm yêu thương vừa luôn luôn cảnh giác
Không sơ hở, chẳng mắc lừa mẹo giặc
Một Mỵ Châu như ta vẫn hằng mơ
Thì hẳn Mỵ Châu không sống đến bây giờ
Ðể chung thuỷ với tình yêu hai ngàn năm có lẻ
Như anh với em dẫu yêu nhau chung thuỷ
Ðến bạc đầu bất quá chỉ trăm năm.
Nên chúng ta dù rất đỗi đau lòng
Vẫn không thể cứu Mỵ Châu khỏi chết
Lũ trai biển sẽ thay người nuôi tiếp
Giữa lòng mình viên ngọc của tình yêu.
Vẫn còn đây pho tượng đá cụt đầu
Bởi cụt đầu nên tượng càng rất sống.
Cái đầu cụt gợi nhớ dòng màu nóng
Hai ngàn năm dưới đá vẫn tuôn trào.
Anh cũng như em muốn nhắc Mỵ Châu
Ðời còn giặc xin đừng quên cảnh giác.
Nhưng nhắc sao được người hai ngàn năm trước
Nên em ơi ta đành tự nhắc mình.
Bài thơ: Cho một người
Cho một người
Thơ Anh Ngọc
Tiễn người ra cửa rồi
Tôi quay vào lặng lẽ
Chợt thấy mình cô đơn
Giữa ngổn ngang bàn ghế
Khi người không yêu ta
Buồn đã đành một nhẽ
Khi ta không yêu người
Sao cũng buồn đến thế
Như đánh mất điều gì
Lòng bâng khuâng khó tả
Như thể mắc nợ ai
Món nợ không thể trả
Có lẽ ta thương người
Giờ này đang lủi thủi
Hay là ta thương ta
Từng chịu nhiều hắt hủi
Ngỡ chẳng có gì đâu
Mà sao thành rắc rối
Tất cả chỉ một lời
Nói hay là không nói?
Bởi đơn giản thế thôi
Biết làm sao cho được
Khi người thì yêu tôi
Còn tôi yêu người khác.