Top 6 Lễ hội đặc sắc nhất tại Bắc Ninh

Lễ hội Đền Bà Chúa Kho được diễn ra vào ngày 25/2 (tức ngày 12 tháng giêng), tưởng niệm Ngày giỗ Bà Chúa Kho (12 tháng Giêng năm Đinh Tỵ 1077 - 12 tháng Giêng năm Canh Dần 2012) được tổ chức tại đền Bà Chúa Kho, thôn Cổ Mễ, xã Vũ Ninh, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh.

Có người cầu an, cầu lộc, nhưng đa phần đến để “vay vốn” Bà Chúa Kho, mong cho một năm vốn liếng dồi dào, làm ăn phát đạt... Tâm lý “vay vốn” của người dân cũng bắt nguồn từ những huyền tích xưa, và được củng cố thêm rằng “dù trải qua kháng chiến ác liệt thì ngôi đền này vẫn trụ vững”.

Nghi thức “vay vốn” cũng rất rõ ràng, người ta ghi trong sớ là vay bao nhiêu, làm gì, và bao lâu sẽ trả. Thậm chí có người còn hứa là vay 1 trả 3, trả 10... với quan niệm đã vay thì phải trả, nên dù có làm ăn tốt hay không, người ta vẫn giữ đúng lời hứa, tức là tạ lễ cuối năm ở đền Bà Chúa Kho.

Trong dịp lễ hội, xung quanh đền có hàng trăm cửa hàng bán đồ cúng tế, đông đúc người vào ra. Mâm lễ được khách hành hương mua sắm tùy tâm, khi đơn giản là thẻ hương, bông hoa với vài ba tập tiền âm phủ, cầu kỳ thì con gà đĩa xôi, hay một mâm ngũ quả đủ đầy... chủ yếu là thành tâm cầu khấn.Hằng năm, mặc dù ngày 14 tháng Giêng mới là ngày chính của Lễ hội, nhưng từ nhiều năm nay ngay từ những ngày đầu xuân và kéo dài trong cả tháng Giêng, dòng người đã đổ về đền Bà Chúa Kho rất đông.

Chùa Phật Tích, tên chữ là “Vạn Phúc tự”, nằm ngang trên núi Tiên Du (còn gọi là Lạn Kha) nay thuộc xã Phật Tích, huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh. Chùa Phật Tích giữ vai trò quan trọng trong lịch sử Phật giáo Việt Nam, là nơi có dấu ấn đầu tiên của Phật giáo từ Ấn Độ truyền vào nước ta. Sách cổ kể về câu chuyện nhà sư người Ấn Độ Khâu Đà La vào thế kỷ thứ II sau Công nguyên tới lập am tu hành tại núi Phật Tích, dùng mật chú cầu mưa thuận gió hòa cho người Việt, cho thấy chùa Phật Tích ngay từ đầu Công nguyên đã nằm trong địa bàn diễn ra cuộc gặp gỡ của Phật giáo Ấn Độ và tín ngưỡng bản địa.

Lễ hội chùa Phật Tích được tổ chức theo nghi lễ truyền thống kết hợp với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, trò chơi dân gian có tính giáo dục truyền thống phù hợp với phong tục tập quán ở địa phương bảo đảm không khí lành mạnh cho du khách về bái chùa, lễ hội.

Bên cạnh đó, Ban tổ chức nghiêm cấm mọi hoạt động lơi dụng tâm linh, mê tín dị đoan, đánh bạc trá hình… ảnh hưởng đến tính tôn nghiêm, linh thiêng lễ hội.Năm nay, hội chùa Phật Tích được tổ chức từ ngày 4 - 5/1 âm lịch, ngày 4 là chính hội. Trong đó, phần lễ tổ chức dâng hương tại các nơi thờ tự, tín ngưỡng do nhà chùa và Hội phật tử thực hiện, tối ngày mai mùng 5 Tết sẽ diễn ra Pháp hội đại bi cầu Quốc thái dân an, cầu an cho nhân dân, phật tử... Cùng với phần lễ, phần hội được tổ chức với các hoạt động văn hóa, văn nghệ truyền thống, phục vụ nhân dân du xuân trảy hội.

Đền Đô ở làng Đình Bảng, hương Cổ Pháp xưa, nay thuộc thị xã Từ Sơn (tỉnh Bắc Ninh) đã đi vào lịch sử dân tộc như một trong những địa phương tiêu biểu của quê hương Kinh Bắc. Đây là quê hương nhà Lý triều đại khai mở nền văn minh Đại Việt. Đặc biệt, Đình Bảng còn là một làng cách mạng tiêu biểu. Là nơi hoạt động của các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, như Trường Chinh, Hoàng Quốc Việt, Hoàng Văn Thụ… Trong thời kỳ Cách mạng Tháng Tám năm 1945, nơi ra đời bản chỉ thị lịch sử: “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”...

Xưa kia, Lễ hội đền Đô được tổ chức hàng năm theo cổ lệ vào ngày 15-3 (âm lịch), kéo liền trong 4 ngày: 14,15,16,17-3 (nay tổ chức gọn lại trong 3 ngày 14,15,16-3 và chính hội là ngày 15-3. Tương truyền, đó là lễ hội kỷ niệm ngày Lý Thái Tổ đăng quang (15-3 năm Canh Tuất - 1010). Ngày ấy tốt lành, chính Ngọ đắc tâm linh, Lý Thái Tổ làm lễ tế trời, đặt niên hiệu Thuận Thiên mong Thiên hạ thái bình, Người ban Chiếu dời đô. Lễ hội đền Đô là một lễ hội truyền thống có từ xa xưa, một tục lệ hết sức quan trọng của người dân Đình Bảng. Sôi động cả vùng Kinh Bắc, đến cả Thăng Long - Hà Nội và các tỉnh bạn.

Được đánh giá là ngôi chùa xưa nhất Việt Nam, Chùa Dâu hay còn gọi là chùa Diên Ứng, chùa Pháp Vân nằm tại xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Vào ngày mùng 8 tháng 4 hàng năm, người dân Bắc Ninh nói riêng và du khách thập phương nói chung đều nô nức về chùa Dâu để trẩy hội.

Lễ hội chùa Dâu được diễn ra vào ngày 8 tháng 4 tức ngày sinh của Phật tổ Thích Ca Mâu Ni. Hội Dâu là hội của dân cư nông nghiêp, ý nghĩa quan trọng nhất của Hội Dâu là cầu cho mưa thuận gió hòa, ước vọng ngàn đời của cư dân nông nghiệp.

“Dù ai đi đâu về đâu
Hễ trông thấy tháp chùa Dâu thì về
Dù ai buôn bán trăm nghề
Tháng Tư ngày Tám thì về hội Dâu”.

Hội chùa Dâu từ xa xưa đã trở thành nét đẹp văn hóa lễ hội của vùng Kinh Bắc, nhằm ôn lại truyền thống lịch sử, phong tục tập quán, đáp ứng nhu cầu văn hóa tâm linh cũng như động viên, khích lệ tinh thần nhân dân cùng nhau đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa trong cộng đồng dân cư và gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa cộng đồng.

Lễ hội chùa Bút Tháp là môt lễ hội truyền thống được tổ chức hàng năm vào ngày 23 và 24 tháng 3 âm lịch hàng năm tại chùa Bút Tháp, thuộc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.Với các hoạt động đậm nét văn hóa truyền thống, lễ hội góp phần không nhỏ vào việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Lễ hội gồm 2 phần:

• Phần Lễ, diễn ra chủ yếu trong khu nội tự với các nghi lễ truyền thống như: Lễ cúng Phật, Lễ dâng hương Lễ cúng đàn trần tế cầu phúc, Lễ cúng Tổ…với sự tham gia của đông đảo người dân và du khách thập phương
• Sau phần Lễ đến phần Hội, với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao: Cờ tướng, bóng bàn, thi thả chim bồ câu và biểu diễn nghệ thuật Chèo… Các hoạt động này không chỉ thu hút nhân dân trong tỉnh, mà còn có sự tham gia, giao lưu của nhiều đoàn văn nghệ, thể thao ở các tỉnh khác như Hà Nội, Hải Dương, Hưng Yên…

Chùa Bút Tháp là một trong những di tích Phật giáo độc đáo của đồng bằng Bắc Bộ Việc tổ chức lễ hội truyền thống Chùa Bút tháp đã phần nào đáp ứng nhu cầu tâm linh, tín ngưỡng của nhân dân và khách thập phương.

Hội Lim được cho là lễ hội đáng chú ý nhất tại Bắc Ninh dịp đầu năm, niềm tự hào của người dân địa phương. Chính hội tổ chức vào ngày 13/1 Âm lịch tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.

Hội Lim bao gồm những nghi lễ trang nghiêm, nhằm tỏ lòng thành kính với vị tổ của làn điệu dân ca quan họ, cùng các hoạt động văn hóa nghệ thuật và tín ngưỡng tâm linh phong phú. Nhiều trò chơi dân gian diễn ra sôi nổi như đấu vật, đấu cờ, đánh đu, thi dệt cửi, nấu cơm...

Hoạt động nổi bật nhất trong lễ hội là hát quan họ. Các liền anh, liền chị thể hiện những làn điệu quan họ trữ tình, nồng nàn trên chiếc thuyền hình rồng tại hồ nước sát bên cánh đồng làng Lim. Người tới trẩy hội thường là các nam thanh nữ tú, bởi đây được coi là dịp tìm bạn, tìm duyên.

Hội Lim được cho là lễ hội đáng chú ý và thu hút nhiều khách du lịch dịp đầu năm, niềm tự hào, tự tôn của người dân Bắc Ninh. Chính hội được tổ chức vào tháng giêng, ngày 13 Âm lịch. Địa điểm tổ chức tại huyện Tiên Du, Bắc Ninh. Hội được diễn ra với những nghi thức trang nghiêm, nhằm bày tỏ tấm lòng thành kính với các bậc tổ tiên. Tổ chức hát các làn điệu dân ca quan họ truyền thống và tổ chức thi đấu cùng với những trò chơi dân gian mang đậm bản sắc như đánh đu, đấu vật, đấu cờ, đập niêu, nấu cơm...

Hoạt động nổi bật và chủ đạo nhất là hát quan họ. Các liền anh liền chị trong những trang phục quan họ cùng chiếc nón quai thao, chiếc thuyền rồng hát trên dòng sông dọc làng Lim, đây là dịp để các nam thanh nữ tú khắp nơi về trẩy hội và tìm bạn se duyên.