Thoang thoảng trong gió xuân ngày Tết là mùi hương của nhang trầm, mùi hương của bánh mứt, của cỏ hoa cây lá... làm lòng người lại thêm háo hức chờ mong Tết đến thật gần. Những mùi hương ấy vừa ngửi thấy thôi là người ta lại náo nức đến cái Tết sum vầy, cái Tết cổ truyền cả năm mới lại có một dịp. Mùi hương của Tết trên đất Việt cũng chính là mùi hương của nét văn hóa đậm đà, mùi hương của tình người ấm áp đến nao lòng.
Mùi hương của khói bếp bánh chưng, bánh tét
Tết sẽ không còn là trọn vẹn nếu thiếu đi những chiếc bánh chưng, bánh tét Tết cũng sẽ không còn tròn đầy nếu thiếu đi mùi khói hăng hắc của khói bếp bánh chưng bánh tét những ngày giáp Tết. Trong cái se lạnh của ngày cuối năm cả nhà lại ngồi quây quần bên bếp lửa nồi bánh chưng, bánh tét bà lại thủ thỉ cháu nghe một hai câu chuyện cũ, mẹ lại nướng củ khoai, bắp ngô cho tụi nhỏ. Nồi bánh chưng bánh tét giản dị đến ấm lòng mỗi người con đất Việt, cho tình lại thêm gắn kết.
Đó chính là mùi hăng hắc của cành củi tỏa ra từ bếp luộc bánh chưng chiều 27, 28 Tết, mùi bánh chưng luộc chín được vớt ra. Ngày trước mỗi ngõ xóm nhỏ chung nhau ngả lợn để cùng ăn Tết, dành một ít thịt gói bánh chưng. Khi người lớn gói bánh thì lũ trẻ chạy lăng xăng phía ngoài để xem. Những lá dong thừa, gạo nếp, thịt vụn cuối cùng sẽ được gom lại, gói những chiếc bánh chưng cua nhỏ xinh dành cho trẻ nhỏ.
Có ai đã từng ngồi bên bếp lửa đêm khuya để giúp mẹ trông nồi bánh chưng Tết đang sôi ùng ục khi tiết trời còn đang lạnh, để hưởng trọn mùi thơm nức mũi tỏa ra vào những ngày giáp Tết. Có ai đã cùng mẹ tất bật ghé làng nấu bánh chưng để chọn những chiếc bánh xanh ngon và đẹp mắt nhất vì nhà giờ đây không còn nấu bánh đêm 30 Tết như xưa.
Chỉ cần mùi bánh chưng phảng phất đâu đó trong hương xuân, thì vị Tết cổ truyền cũng vì thế mà kéo nhau ùa về chùng chình không nỡ rời đi. Chiếc bánh chưng xanh thơm mùi nếp mới hòa cùng mùi thơm của nhân cho một cái Tết được vun vén thêm tròn đầy.
Mùi hương của nhang trầm
Không phải chỉ có những ngày Tết đến mọi người mới thắp nén nhang nén hương tỏa hương nghi ngút, thế nhưng hương của nhang trầm ngày Tết lại thơm nức, khiến ai vừa ngửi thấy cũng thật nôn nao muốn về nhà quây quần bên gia đình, thắp lên bàn thờ nén nhang thơm. Những ngày Tết về người ta lại bắt gặp hình ảnh cha mẹ, ông bà thắp nén nhang cúng gia tiên, người ta đi đâu cũng bắt gặp mùi hương của nhang thoang thoảng trong gió. Bởi vậy mà chỉ cần ngửi thấy mùi hương của nhang trầm, người ta lại biết ngày những ngày Tết đang đến thật gần.
Mùi hương trầm ngày Tết thoang thoảng hương bay hòa cùng làn khói từ từ bốc lên căn phòng thờ ấm cúng, để một chút lắng đọng trong không gian yên tĩnh trang nghiêm cùng hướng về cội nguồn, hướng về thế hệ đi trước để cầu chúc cho một năm mới bình an, để “ai đó” dù đã đi xa thật xa vẫn in hằn trong tim không bao giờ xóa nhòa hương Tết.
Mùi pháo tết, hương thơm không bao giờ quên
Ngày ấy khi pháo chưa bị cấm ở Việt Nam, mọi người đi quà Tết cho nhau bằng những phong pháo Tết, những cuộn pháo đỏ xếp ngay ngắn, với những viên pháo đại, pháo tống, pháo tiểu nằm gọn gàng trong hộp như mái tóc được mẹ thắt rít đều tay..., trẻ em thì thường chơi những phong pháo tét bé tí ti.
Tết ngày xưa còn có mùi của pháo. Hễ nghe tiếng đùng đoàng từ nhà nào đó, đám con nít lại chạy nhanh ra ngõ, lắng nghe tiếng pháo nổ râm ran mà reo vang thích thú. Xác pháo bay lên trời làm rực cả khoảng sân, mùi pháo đọng lại thật lâu ở đó, khiến đám con nít ngẩn ngơ tiếc nuối.
Mùi hương của mực tàu trên phố ông đồ
Tết về người người rủ nhau xuống phố hái lộc đón nắng xuân đầu năm cùng xúng xính tà áo dài thướt tha ngang qua phố ông đồ để xin chữ, mong cho một năm mới an yên, cầu được ước thấy. Chỉ cần thấy bóng dáng ông đồ xuất hiện trên phố, tay thoăn thoắt nét chữ mực tàu thơm lừng, là đã đủ cho hương vị Tết rúng rính ùa về.
Tại Sài Gòn phố ông đồ ngày Tết trên đường Phạm Ngọc Thạch thu hút hàng ngàn lượt người mỗi ngày trong dịp giáp Tết đến để xin chữ hay chỉ để ngắm nghía, chụp hình để hòa cùng vào không khí của hội xuân.
Chỉ còn hơn một tháng nữa thôi người người nhà nhà khắp nơi sẽ hòa chung vào không khí vui tươi, rộn ràng của những ngày Tết cổ truyền. Và có lẽ giờ đây khi thong dong trên phố, ta cũng đã cảm nhận được thật nhiều hương vị của Tết. Sao an yên quá.
Cứ mỗi độ Tết đến Xuân về người ta lại thấy những ông đồ già cần mẫn mài mực tàu, tỉ mỉ từng nét chữ trên phố ông đồ người đi qua người đi lại tấp nập, hình ảnh ấy người ta chỉ có thể bắt gặp trong những ngày Tết đến thế mà lại thấy quen thuộc đến lạ. Người ta chỉ cần ngửi thấy mùi mực tàu thấy hình ảnh ông đồ là người ta lại thấy Tết dường như đang tới gần. Người ta cũng thường hay xin chữ đầu năm để cầu nguyện một năm mới an lành và sung túc hơn.
Mùi hương của hoa cỏ mùa xuân
Tết đến nhà nào cũng có vài chậu hoa để ngoài sân và vài bình trong nhà để đón không khí Tết. Cứ hễ thấy hình ảnh của những cây đào chúm chím nụ hồng, của cây quất quả vàng lá xanh xum xuê, của cành mai vàng đang độ ra hoa... là người ta lại thấy Tết sao mà tới gần đến thế.
Và sở thích sắm những cây hoa ngày Tết, sở thích được đi chợ hoa những ngày giáp Tết đã chẳng còn là sở thích của riêng ai. Người ta thường rủ nhau đi chợ hoa, sắm những bông hoa tươi thắm nhất để đón Tết vào nhà. Bởi vậy mà chỉ cần ngửi thấy hương hoa cỏ mùa xuân là người ta lại thấy Tết đến thật gần.
Mùi hương của bánh mứt
Trong những mùi hương vị Tết cổ truyền có lẽ mứt Tết quen thuộc với nhiều người nhất. Nhắc đến Tết từ trẻ con đến người già đều không quên liên tưởng đến những mâm cỗ đầy mứt Tết đủ sắc màu trên bàn. Những ngày đón năm mới không còn xa, người người nhà nhà lại tất bật chợ xuân sắm mứt Tết trong nhà và làm quà biếu Tết. Hương vị mứt Tết từ các con phố nấu bánh mứt cổ truyền cũng vì thế mà lan tỏa nhanh hơn bao giờ hết.
Những ngày gần Tết người ta lại bắt gặp các gian hàng bày bán bánh kẹo và mứt, đem đến không khí Tết nhộn nhịp đến gần. Người đi đường tấp nập tiếng chuyện trò rôm rả cả một góc phố, mùi thơm của bánh mứt theo gió xuân cứ vậy mà đưa thẳng vào mũi mỗi người, người ta lại thấy Tết đến gần hơn.
Mứt Tết còn là món quà biếu tặng ý nghĩa, ô mai thanh, mứt gừng cay, mứt dừa bắt mắt... như đem đến một cái Tết trọn vẹn, sum vầy hơn. Cả nhà cùng nhau ăn mứt Tết, uống tách trà nóng, ôn lại dăm câu chuyện cũ, ấy thế là tình lại thêm nồng ấm hơn bao giờ.
Từ mùi cay của gừng thơm nồng trong gió, vị ngọt thơm của mứt dừa, thanh thanh mứt bí, ô mai hay nhẹ nhàng của mứt quất. Vì cách làm của các làng nghề truyền thống chủ yếu bằng thủ công nên từ lúc các loại hoa quả được cho vào nồi, chảo để sên lên đã tỏa ra một mùi thơm khó tả mang đậm vị Tết quê hương. Chỉ cần ngang qua các con phố này, hẳn trái tim mỗi người vang lên khúc nhạc xuân đang len lỏi trong từng tế bào. Để tâm tưởng chỉ còn nỗi chờ mong được quay về bên mái ấm yêu thương đón Tết.
Mùi hương lá mùi già tắm chiều cuối năm
Từ những cây mùi cao lấp xấp, xanh miên man chuyển thành những luống rau cao ngang ngực và màu thì đã xanh thẫm từ lúc nào. Khi trên cành những cây mùi già lấm tấm những nụ hoa bé xiu xíu, những quả li ti lóng lánh xanh, cũng là lúc báo hiệu sắp Tết rồi đấy. Cây mùi già sẽ mang hương Tết đến cho mọi nhà.
Nhà mình từ lâu đã thành lệ cứ đến chiều 30 Tết là mọi người tắm lá mùi. Trong không gian của Tết, của mùi hương trầm, của mùi bánh chưng mới dỡ thơm nồng hương nếp… không lẫn đi đâu trong gió hương từ nồi nước cây mùi già đã sẵn sàng.
Thấm đẫm trong hương mùi già để thấy mình thanh thản thấy mình được tẩy sạch những bụi bặm, những lo âu, buồn phiền. Hương mùi thấm vào từng chân tóc, từng ngón tay, từng bờ vai, đến tận giao thừa vẫn còn hít hà mãi… Không một loại Kenzo, Chanel, Dior nào sánh bằng.